Diolch yn fawr iawn, Altaf Hussain, a diolch am eich cefnogaeth i'r rhaglen Cymru ac Affrica. Yr hyn sy'n glir iawn yw bod hon yn rhaglen 15 mlynedd— rwy’n ei chofio’n cael ei lansio yn y Siambr hon gan y cyn Brif Weinidog Rhodri Morgan—ac mae'n rhaglen sydd wedi bod yn hynod lwyddiannus o ran ei heffaith. Mae gennym ni dîm Cymru ac Affrica bach iawn yn Llywodraeth Cymru i fwrw ymlaen â hyn, ond mae wedi bod yn rhan o'r strategaeth ryngwladol, a gafodd ei chyhoeddi yn 2020 cyn i chi ymuno â ni. Bydd llawer o'r Aelodau newydd yn gwybod bod gennym ni strategaeth ryngwladol gyda chynlluniau gweithredu, ac mae'r rhaglen Cymru ac Affrica yn un o'r cynlluniau gweithredu.

Yn sicr, gallaf roi rhagor o wybodaeth am gyfanswm y gwariant dros y 15 mlynedd diwethaf.FootnoteLink Ond rwy'n credu eich bod chi wedi rhoi'r cyfle i mi atgoffa ein Haelodau eto a'ch hysbysu am effaith rhywfaint o'r cyllid yr ydym ni wedi ei roi, yn enwedig wrth ymateb i bandemig COVID-19. Roedd y tri grant mawr y gwnaethom eu dyfarnu drwy'r £1 miliwn ychwanegol a gafodd ei ddyrannu i'r rhaglen Cymru ac Affrica ym mis Mawrth eleni yn cynnwys United Purpose o Gaerdydd. Roedd hwnnw'n grant o £600,000 ar gyfer yr ymateb brys cyflym yn Nigeria, y Gambia, Senegal a Guinea; cyrhaeddodd 4.4 miliwn o bobl. A hefyd, mae Teams4U yn Wrecsam yn bartneriaeth bwysig iawn; bydd yr Aelodau yn y gogledd yn ymwybodol o hyn. Darparodd yr elusen gyllid grant o £125,000 ar gyfer gwella glanweithdra, darpariaeth mislif a chyfleusterau iechyd ac ysgolion yn Uganda mewn ymateb i COVID-19—dŵr poeth yn rhedeg wedi'i blymio'n uniongyrchol i theatrau llawdriniaeth, dwy ganolfan iechyd 24/7 sy'n trin hyd at 300 o gleifion bob dydd, gan gwmpasu pob agwedd ar ofal iechyd cymunedol, gan gynnwys profion a thriniaeth HIV, triniaeth TB, imiwneiddio, cynllunio teulu, gofal cyffredinol, gofal cynenedigol ac ôl-enedigol. Mae hon yn bartneriaeth rhwng pobl Wrecsam ac Uganda, gyda Teams4U. A, wyddoch chi, yr adborth a gafwyd yw bod gweithwyr gofal iechyd, yn enwedig menywod a merched, yn teimlo'n llawer mwy diogel yn defnyddio'r cyfleusterau hyn na'r hen rai, a oedd yn aml y tu allan ac mewn ardaloedd heb olau.

Hoffwn i ddweud bod hyn yn gweithio gyda Llywodraethau yn ogystal â phrosiectau lleol. Felly, mae Ysbyty Atgyfeirio Rhanbarthol Mbale y gwnes i sôn amdano—byddaf i yn dweud, pan oeddem yn gallu darparu cymorth ar gyfer darparu ocsigen, y bydd y peiriant ocsigen newydd, sy'n cael ei gynllunio gan y Weinyddiaeth Iechyd yn Uganda, yn cael ei ategu gan ein cyfraniad ni. A hefyd y ffaith bod effaith y buddsoddiadau yr ydym ni wedi eu gwneud wedi golygu bod pobl wedi dweud mewn gwirionedd—ac mae'n dda cael dyfyniad gan fuddiolwr y prosiect dŵr, glanweithdra a hylendid—'Roedd arfer bod ofn arnaf i fynd i'r tŷ bach ar fy sifft nos oherwydd byddai'n rhaid i mi symud allan o'r ward, ac roedd yn dywyll iawn y tu allan. Nawr, rwy'n gallu defnyddio'r toiled y tu mewn ac rwy'n ddiogel ac nid yw'n mynd â fi oddi wrth y cleifion.’ Dyna Lydia, o ganolfan iechyd Mukongoro. Felly, dyma'r effaith mae ein cyllid a'n cymorth i'r rhaglen Cymru ac Affrica yn ei chael.