Part of the debate – Senedd Cymru am 4:35 pm ar 9 Tachwedd 2021.
Os caiff y gofyniad i gyflwyno pàs COVID ei basio heddiw, bydd yn golygu, o 15 Tachwedd ymlaen, y bydd angen i bobl dros 18 oed yng Nghymru ddangos pàs cyn y caniateir iddyn nhw fynd i sinemâu, theatrau a neuaddau cyngerdd. Bydd hyn yn profi naill ai eu bod wedi eu brechu'n llawn neu wedi cael prawf llif unffordd negyddol yn ystod y 48 awr ddiwethaf. Nawr, rwy'n ymwybodol nad yw'r penderfyniad hwn wedi ei groesawu gan bawb ymhlith ein rhanddeiliaid, ond gadewch i mi ddweud wrthych na chafodd y penderfyniad hwn ei wneud yn ysgafn, ac mae'r lleoliadau hyn wedi eu dewis oherwydd eu bod dan do ac mae llawer iawn o bobl yn ymgynnull yno yn agos at ei gilydd am gyfnod hir. Fel y gwyddom, po fwyaf o amser mae llawer o bobl yn agos at ei gilydd, yn enwedig dan do, y mwyaf yw'r risg o drosglwyddo. Mae'n rhaid i mi bwysleisio bod y mesurau hyn wedi eu cynllunio i gadw'r busnesau hyn ar agor yn ystod misoedd anodd yr hydref a'r gaeaf sydd o'n blaenau, a bydd y dewis arall yn yr hinsawdd bresennol yn golygu dychwelyd i reolaethau a chyfyngiadau llymach yn y cyfnod cyn y Nadolig.
Bydd yr Aelodau yn ymwybodol bod gofyn i bobl, ers 11 Hydref, ddangos pàs COVID y GIG i fynd i glybiau nos a lleoliadau a digwyddiadau tebyg. Mae swyddogion wedi bod yn gweithio'n agos gyda rhanddeiliaid yn y sectorau hyn, ac rwy'n credu ei bod yn bwysig ein bod yn cydnabod bod y gwasanaeth yn gweithio'n dda a'n bod ni wedi cael sylwadau cadarnhaol i raddau helaeth gan amrywiaeth o fusnesau a threfnwyr digwyddiadau mawr, gan gynnwys ar ôl y gemau rygbi rhyngwladol diweddar. Mae hefyd yn amlwg bod y rhan fwyaf o'r cyhoedd yn cefnogi'r defnydd o'r pàs COVID a'r sicrwydd ychwanegol y mae'r system yn ei roi iddyn nhw.
Ar hyn o bryd mae Cymru'n parhau i fod ar lefel rhybudd 0, a'n nod yw osgoi gorfod cau sectorau neu ailgyflwyno cyfyngiadau. Fodd bynnag, mae'r sefyllfa'n ddifrifol, ac er mwyn parhau ar lefel rhybudd 0, mae'n hanfodol bod sefydliadau a busnesau yn cydymffurfio â'r mesurau sylfaenol ar y lefel rhybudd hon, a'r hyn y mae hynny'n ei olygu yw bod gwisgo gorchuddion wyneb yn y rhan fwyaf o leoedd cyhoeddus dan do yn parhau i fod yn ofyniad cyfreithiol. Rydym yn gofyn i gyflogwyr wneud mwy i helpu pobl i weithio gartref lle bynnag y bo modd. Pan fydd cyfraddau achosion yn y gymuned yn uchel, gall cysylltiadau yn y gweithle fod yn sbardun trosglwyddo sylweddol. Mae'n rhaid i fusnesau hefyd barhau i gynnal asesiad risg penodol ar gyfer y coronafeirws a chymryd camau cyfrifol i leihau risg.
Brechu yw ein hamddiffyniad mwyaf effeithiol o hyd. Ein nod yw cyrraedd cynifer o bobl â phosibl gyda'r dos cyntaf, yr ail ddos a'r dos atgyfnerthu. Er mwyn cadw Cymru'n ddiogel ac yn agored dros y gaeaf, mae angen ymdrech ar y cyd arnom gan bob rhan o gymdeithas Cymru, ac rwy'n annog yr Aelodau i gefnogi'r cynnig hwn. Diolch.