Am 5.13 p.m. ddydd Iau 8 Tachwedd 2001, byddai llawer o bobl ledled Cymru wedi bod yn cael eu te. Fodd bynnag, ym Mhort Talbot, roedd yn foment a syfrdanodd y gwaith dur a'r cymunedau cyfagos, wrth i ffrwydrad ddigwydd yn Ffwrnais Chwyth Rhif 5. Roedd y ffrwydrad mor bwerus, fe gododd y ffwrnais, a oedd yn pwyso oddeutu 5,000 tunnell, dros 0.75 metr i'r awyr, cyn cwympo yn ôl i'w le. Y noson honno, lladdwyd tri o weithwyr dur, anafwyd 12 o weithwyr yn ddifrifol a chafodd nifer o rai eraill fân anafiadau. Aeth y tri dyn a fu farw—Andrew Hutin, 20 oed, Stephen Galsworthy, 25 oed a Len Radford, 53 oed—fel pob un o’r gweithwyr dur, i'r gwaith y diwrnod hwnnw gan ddisgwyl mynd adref ar ddiwedd eu shifftiau, ond golygodd y digwyddiad trasig hwn nad aethant byth adref. Mae eu marwolaethau'n ein hatgoffa o'r peryglon y mae gweithwyr dur yn eu hwynebu bob dydd.

Nododd yr Awdurdod Gweithredol Iechyd a Diogelwch

'er bod canlyniad y ffrwydrad yn ddigynsail yn y diwydiant cynhyrchu dur'— roedd—

'yn ganlyniad i nifer o fethiannau rheoli diogelwch... dros gyfnod estynedig.'

Ugain mlynedd yn ddiweddarach, rhaid inni beidio ag anghofio'r tri gweithiwr dur na'r hyn a achosodd eu marwolaethau. Mae'n ddyletswydd arnom fel gwleidyddion i wneud popeth a allwn i sicrhau nad slogan yn unig yw diogelwch yn y gwaith, ond hawl a disgwyliad gan bob gweithiwr, boed hynny mewn gwaith dur, ffatri neu unrhyw leoliad arall. Bydd y digwyddiad trasig hwn yn byw nid yn unig gyda gweithwyr dur a phobl Port Talbot, ond mae'n rhaid iddo fyw gyda phob un ohonom ninnau. Heddiw, rydym yn cydymdeimlo â theuluoedd a ffrindiau Andrew, Stephen a Len, ac rwy’n galw ar bob un ohonoch i beidio ag anghofio amdanynt.