Rwy'n cofio llawer o ddadleuon ynghylch rôl yr ysgol, ac erbyn i bobl gyrraedd oedran gadael ysgol, y ffaith bod llawer o'ch patrymau bywyd eisoes wedi'u gosod: eich disgwyliadau ynghylch pwy ydych chi, er gwell neu er gwaeth, ond yn hollbwysig hefyd, y ffordd rydych chi'n gweld eich hun a p'un a ydych chi'n credu bod gyrfa yn opsiwn realistig i chi. Nid yw llawer o bobl o reidrwydd wedi diystyru gyrfaoedd a chyfleoedd yn ymwybodol, ond mae'n ymwneud yn rhannol â'r hyn sy'n digwydd yn yr ysgol ond hefyd y tu allan i'r ysgol hefyd—y pwynt am ddyhead a disgwyliad ohonoch chi eich hun, i'ch cymuned hefyd. Dyna pam yr wyf i'n credu ei bod yn bwysig bod y rhaglen profiad gwaith yr ydym eisoes wedi'i chynnal—ac, mewn gwirionedd, mae eich cyd-Aelod Paul Davies wedi cyfeirio at hyn—ynghylch ceisio cael cyfleoedd gan fusnesau a siaradwyr i ysgolion yn fwriadol i dynnu sylw at yr amrywiaeth o yrfaoedd sydd ar gael.

Ond mae hefyd yn mynd wedyn at gwestiwn a phwynt Joyce Watson am sut rydych chi'n gweld gyrfaoedd ac nid diystyru eich hun, ond y busnesau eu hunain yn ei gwneud yn glir bod gyrfaoedd i bawb yn eu sector. Ac mae'n bwysig i fwy o'r realiti hwnnw o ddewis, nid yn unig y posibilrwydd damcaniaethol ohono, ond realiti dewis gwirioneddol i chi ei wneud o'r math o yrfaoedd, ond i ddeall yr hyn mae angen i chi ei wneud i'w gyflawni. Dyna pam mae'r pwynt am hyfforddeiaethau a chymwysterau amgen mor hynod o bwysig, oherwydd mae rhai pobl yn gadael yr ysgol heb gymwysterau academaidd gwych. Ond mewn gwirionedd, gall y bobl hynny barhau i gael gyrfaoedd llwyddiannus iawn mewn rhannau eraill o'r economi, a dyna pam, unwaith eto, fod y cyngor, y canllawiau a'r elfen gymorth o'r warant mor bwysig iawn.

Ac, wrth gwrs, mae hynny'n golygu gweithio gydag ysgolion, gweithio gyda'r cyngor y gwyddom y maen nhw'n ei ddarparu i bobl ifanc, ond fel y dywedais i, gwneud yn siŵr bod amrywiaeth o ddewisiadau a chyfleoedd sy'n wirioneddol i'r holl bobl hynny am y mathau o sgiliau sydd ganddyn nhw, yn hytrach na dweud wrth bobl beth na allan nhw ei wneud, edrych ar yr hyn y gallan nhw ei wneud, a ble mae hynny'n caniatáu iddyn nhw fod yn llwyddiannus mewn bywyd. Ac, wrth gwrs, mae byd gwaith yn rhan bwysig o hynny.