Part of the debate – Senedd Cymru am 2:28 pm ar 23 Tachwedd 2021.
Rwy'n galw am ddadl yn amser Llywodraeth Cymru ar adroddiad Holden. Cyn cyhoeddi'r adroddiad hwn ddydd Iau diwethaf, a oedd yn datgelu problemau difrifol a helaeth o ran diogelwch cleifion ar uned iechyd meddwl Hergest ym Mangor, anfonodd arbenigwr iechyd a oedd yn rhan o'r apêl ei sylwadau ataf i ar yr adroddiad a'i atodiad, gan ddweud, hyd yma, fod y bwrdd iechyd yn protestio bod yn rhaid i brif destun adroddiad Holden a'i atodiad, a gafodd eu cwblhau ym mis Rhagfyr 2013 ac sy'n cynnwys darnau o'r datganiadau damniol gan 40 o chwythwyr chwiban, barhau i fod wedi'u cuddio o olwg y cyhoedd er mwyn diogelu cyfrinachedd y chwythwyr chwiban. Roedd y penderfyniad i atal tystiolaeth o esgeulustod ar sail mor annilys yn fwriadol ac yn haerllyd. Mae e'n dweud hefyd fod y chwythwyr chwiban yn cwyno ynghylch ymddygiad tri uwch reolwr, gan gynnwys bwlio ac ymddygiad sy'n rhoi gofal cleifion mewn perygl difrifol. Mae'n gofyn sut felly yr oedd yn bosibl bod y rheolwyr mwyaf blaenllaw yn 2014 wedi cael cyflwyno adroddiadau i'r bwrdd iechyd a'i bwyllgor ansawdd a oedd yn cuddio ei ran ef ei hun ym mhroses Holden. A yw'r bwrdd iechyd nawr wedi bodloni ei hun bod yr uwch swyddogion sy'n gyfrifol am y llanastr hwn, ac am ei gadw'n dawel cyhyd, nawr i gyd wedi'u symud oddi wrth unrhyw gyfrifoldeb am ofalu am gleifion iechyd meddwl sy'n agored i niwed?
Wrth ymateb i ddadl fer mis Medi ar adroddiad Holden, dywedodd y Gweinidog iechyd ei bod yn bwysig nodi bod adroddiad cryno wedi'i gyhoeddi yn 2015, gan gynnwys argymhellion Holden. Felly, mae'n bwysig nodi, pan gyflwynodd prif weithredwr dros dro'r bwrdd iechyd yr adroddiad cryno i Bwyllgor Cyfrifon Cyhoeddus y Senedd ym mis Tachwedd 2015, ei fod yn fyr iawn ac nad oedd yn disgrifio'r 31 o bryderon a oedd wedi'u rhestru gan staff.
A'r wythnos diwethaf, datgelodd adroddiad gan Ombwdsmon Gwasanaethau Cyhoeddus Cymru hefyd fod y bwrdd iechyd wedi ymddiheuro'n llawn i fab dynes a gafodd driniaeth ar ward Hergest—arwr y bobl, David Graves—am y methiannau a gafodd eu nodi a'r anghyfiawnder a gafodd ei achosi iddo ef a'i deulu—yr uffern y mae'r dyn hwnnw druan wedi'i ddioddef oherwydd cyrff cyhoeddus yng Nghymru. Rwy'n galw am ddadl yn amser Llywodraeth Cymru yn unol â hynny.