Part of the debate – Senedd Cymru am 2:34 pm ar 23 Tachwedd 2021.
Gweinidog, yn ystod yr ychydig fisoedd diwethaf, rydym ni wedi gweld dirywiad llwyr polisi'r DU tuag at yr Undeb Ewropeaidd, a dirywiad llawer o'r cytundebau a gafodd eu gwneud yn y cytundeb ymadael y llynedd. Mae'n ddigon posibl mai canlyniad hynny yw bod erthygl 16 yn cael ei gweithredu. Gallai hyn achosi niwed enfawr i economi Cymru ac i gymdeithas yng Nghymru. Byddwn i'n ddiolchgar felly pe byddai Llywodraeth Cymru yn gwneud datganiad ar unrhyw gynllunio wrth gefn sy'n digwydd yn Llywodraeth Cymru o ran sicrhau bod Cymru'n cael ei diogelu rhag unrhyw effeithiau gweithredu erthygl 16.
Ar bwynt ehangach, hoffwn i ofyn am ddatganiad arall gan Lywodraeth Cymru o ran y niwed y mae Brexit yn ei wneud i'r wlad hon. Rydym ni wedi gweld cytundebau masnach yn cael eu cytuno gydag Awstralia a Seland Newydd a allai achosi niwed eithriadol i'r diwydiant amaeth. Rydym ni wedi gweld prinder gyrwyr, sydd wedi effeithio ar bob rhan o'n heconomi. Rydym ni wedi gweld cynnydd mewn prisiau sy'n arwain at argyfwng gwirioneddol i lawer o deuluoedd ar hyd a lled y wlad. Rydym ni'n gweld economi Cymru dan fwy o straen nag ar unrhyw adeg mewn hanes diweddar, o ganlyniad i gytundeb Brexit aflwyddiannus. Mae'n ddyletswydd ar Lywodraeth Cymru i sicrhau bod pobl yng Nghymru yn deall y difrod hwn a'n bod ni yn y Siambr hon yn cael cyfle i drafod sut y gallwn ni fynd i'r afael â'r niwed y mae Brexit yn ei wneud yng Nghymru. Felly, byddai'n ymarfer defnyddiol, rwy'n credu, pe bai Llywodraeth Cymru yn ymrwymo i wneud datganiadau rheolaidd i'r Siambr hon ar y niwed y mae Brexit yn ei wneud i Gymru.