Part of the debate – Senedd Cymru am 4:52 pm ar 23 Tachwedd 2021.
Hoffwn i dynnu sylw hefyd at y ffaith bod mwy o eiddo gwag yn bodoli ledled Cymru nag ail gartrefi, ac felly byddai gen i ddiddordeb mewn gwybod beth y mae'r Gweinidog a'i gyd-Aelodau yn y Cabinet yn bwriadu ei wneud wrth fynd i'r afael â'r materion hyn. Beth fydd yn cael ei wneud i sicrhau bod yr eiddo hyn yn cael eu defnyddio eto, gan ganiatáu i fwy o bobl gael cartref? Gall eiddo sy'n wag yn barhaol bob awr o bob dydd ac nad ydyn nhw'n cael eu cynnal a'u cadw'n ddigonol gael effaith ar ardal leol, ond yn yr un modd gallan nhw helpu i gynorthwyo'r ateb i'r union drafodaeth hon yr ydym yn ei chael y prynhawn yma. Mae ofn arnaf i fod yr ateb hwn, efallai, wedi disgyn o dan y radar, ac felly mae'n un y mae angen mwy o ddadlau a phwyslais manylach arno.
Mae tystiolaeth hefyd mewn ardaloedd lle mae premiymau ail gartrefi wedi eu hychwanegu at y dreth gyngor bod perchnogion ail gartrefi yn troi eu heiddo drosodd ac yn eu cofrestru fel unedau hunanarlwyo, gan osgoi'r angen i dalu trethi uwch, ac weithiau mae hyn yn golygu nad ydyn nhw'n talu unrhyw ardrethi o gwbl. Mae'n rhaid i'r flaenoriaeth fod ar gryfhau'r meini prawf cymhwysedd i atal hyn rhag digwydd. Byddai busnesau hunanarlwyo gwirioneddol yn croesawu'r cam hwn i ddileu'r ymddygiad diegwyddor hwn gan rai perchnogion ail gartrefi. Ni ddylid ystyried twristiaeth yn elyn, ond yn hytrach yn ychwanegiad allweddol at ein heconomi. Mae ein diwylliant cyfoethog, tirweddau hardd a chroeso cynnes yn golygu bod pobl yn ymweld â Chymru, gan gefnogi swyddi a bywoliaethau.