Gwasanaethau Cyhoeddus ym Mlaenau Gwent

1. Cwestiynau i'r Prif Weinidog – Senedd Cymru ar 30 Tachwedd 2021.

Danfonwch hysbysiad imi am ddadleuon fel hyn

Photo of Alun Davies Alun Davies Labour

7. A wnaiff y Prif Weinidog ddatganiad am ddarparu gwasanaethau cyhoeddus ym Mlaenau Gwent? OQ57273

Photo of Mark Drakeford Mark Drakeford Labour 2:26, 30 Tachwedd 2021

(Cyfieithwyd)

Llywydd, rwy'n ddiolchgar i'n holl gydweithwyr sy'n gweithio ym maes gwasanaethau cyhoeddus ledled Cymru, gan gynnwys Blaenau Gwent, am eu hymrwymiad i ddarparu gwasanaethau yn ein cymunedau. Maen nhw'n hanfodol i helpu i amddiffyn ein pobl ac, yn wir, ein ffordd o fyw, yn ogystal â chynorthwyo adferiad ein gwlad ar ôl pandemig COVID.

Photo of Alun Davies Alun Davies Labour 2:27, 30 Tachwedd 2021

(Cyfieithwyd)

Rwy'n ddiolchgar i'r Prif Weinidog am yr ateb yna. Byddwch chi'n cofio i mi ei holi yr wythnos diwethaf am y gwasanaethau trafnidiaeth sy'n gwasanaethu bwrdeistref Blaenau Gwent, a hoffwn i ddychwelyd at hynny y prynhawn yma. Rwy'n siŵr y bydd wedi rhannu trallod ein cyd-Aelodau Ceidwadol o ddarganfod bod yr 'Adolygiad o Gysylltedd yr Undeb', a gafodd ei gomisiynu gan Lywodraeth y Deyrnas Unedig, yn cefnogi ei ddull ef a dull Llywodraeth Cymru o ymdrin ag adolygiad Burns a buddsoddiad mewn trafnidiaeth gyhoeddus yng nghoridorau'r de-ddwyrain a'r cyffiniau i sicrhau cysylltedd i Flaenau Gwent ac i rannau eraill o'r rhanbarth. A yw'n cytuno â mi, gan mai Cymru yw'r unig ran o'r Deyrnas Unedig nad yw'n cael buddsoddiad sylweddol mewn gwasanaethau rheilffyrdd o ganlyniad uniongyrchol i benderfyniadau a wnaed gan Lywodraeth Dorïaidd y DU, mai'r unig ffordd y gall Cymru ddal i fyny â buddsoddiad mewn gwasanaethau rheilffyrdd yw drwy ddatganoli seilwaith rheilffyrdd i Lywodraeth Cymru?

Photo of Mark Drakeford Mark Drakeford Labour 2:28, 30 Tachwedd 2021

(Cyfieithwyd)

Wel, Llywydd, rwy'n diolch i Alun Davies am hynna. Roeddwn i'n falch iawn o weld adolygiad llawn Hendy, Llywydd. Roeddwn i'n falch o weld y ffordd yr oedd yn cymeradwyo dull Cymru o wella trafnidiaeth ledled Cymru, y dylai fod yn aml-foddol, y dylai gynnwys gweithio gyda phartneriaid, ac wrth gwrs mae Alun Davies yn iawn: mae adolygiad Hendy yn cymeradwyo argymhellion adolygiad Burns yn y de, yn ogystal â galw am drydaneiddio'r rheilffordd yn y gogledd hefyd. Rwyf i yn gobeithio y byddwn ni'n gweld Llywodraeth y Deyrnas Unedig yn gweithredu argymhellion ei hadolygiad ei hun bellach. Yn rhy aml yng Nghymru, rydym ni wedi gweld adolygiadau gan y Llywodraeth Geidwadol heb i gamau dilynol gael eu cymryd ar eu sail, fel yn achos morlyn llanw bae Abertawe, i roi un enghraifft yn unig.

Lle mae'r rheilffordd eisoes yn nwylo'r Senedd, Llywydd, rydym ni wedi gwneud buddsoddiadau mawr—buddsoddiadau trawsnewidiol—a fydd yn gwneud gwahaniaeth gwirioneddol ym Mlaenau Gwent ac mewn cymunedau eraill yng Nghymru. Pe bai gennym ni fwy o bwerau, cyn belled—cyn belled—ag y bo'r buddsoddiad sydd ei angen i fynd ochr yn ochr â nhw gennym ni, yna rwy'n siŵr, fel y dywedodd Syr Peter Hendy, y bu datganoli yn dda ar gyfer llunio polisïau trafnidiaeth, a byddai hyd yn oed yn well pe bai gennym ni'r gallu y cyfeiriodd yr Aelod ato er mwyn gwneud hyd yn oed mwy, i wneud yn siŵr y byddai gwasanaethau i'w gymuned ef ac eraill yn cael eu gwneud mewn penderfyniadau sy'n agos at bobl sy'n deall y cymunedau hynny ac yn gwybod beth sydd ei angen arnyn nhw ar gyfer y dyfodol.