Diolch, Llywydd. Cynigiaf y cynnig. Mae'r Bil Diwygio Cyfraith Lesddaliad (Rhent Sylfaenol) yn Fil byr sy'n dechrau'r broses o ymdrin â phwnc mawr iawn, diwygio lesddaliad. Amcanion polisi datganedig y Bil yw gwneud perchnogaeth lesddaliad yn decach ac yn fwy fforddiadwy i lesddeiliaid drwy sicrhau na fydd rhydd-ddeiliaid yn gallu gwneud hawliadau ariannol mwyach am rent tir prydlesi newydd. Mae'r Bil yn gwneud hyn drwy gyfyngu rhent tir ar brydlesi preswyl hir newydd ar dai a fflatiau i un hedyn pupur y flwyddyn. Mae hyn i bob pwrpas yn golygu na fydd gan renti tir ar brydlesi newydd unrhyw werth ariannol. Mae'r Bil hefyd yn gwahardd codi taliadau gweinyddu mewn cysylltiad â rhenti hedyn pupur, gan atal taliadau o'r fath rhag dod yn ffordd amgen o wneud elw.

Nid yw'r Bil yn ymdrin â'r materion sy'n effeithio ar lesddeiliaid presennol. Bydd angen deddfwriaeth bellach i ddiwygio perchnogaeth tai lesddaliad, gan gynnwys y diwygiadau sy'n cael eu cynnig gan Gomisiwn y Gyfraith, yr wyf wedi'u croesawu o'r blaen. Mae'r Bil hwn yn paratoi'r ffordd ar gyfer y diwygiadau pellach hynny drwy atal rhenti tir rhag cael eu codi ar brydlesi newydd. Mae datrys y problemau ar brydlesi presennol yn fater llawer mwy cymhleth, fel yr adlewyrchir gan yr argymhellion manwl iawn a gynhyrchwyd gan Gomisiwn y Gyfraith.

Diolchaf i'r Pwyllgor Deddfwriaeth, Cyfiawnder a'r Cyfansoddiad a'r Pwyllgor Llywodraeth Leol a Thai am y gwaith y maen nhw wedi'i wneud wrth ystyried ac adrodd ar y memorandwm cydsyniad deddfwriaethol. Nodaf y pryderon y maen nhw wedi'u codi yn eu hadroddiadau, gan gynnwys eu beirniadaeth o'r dull a gymerwyd gennym i osod y memorandwm atodol, ac rwyf wedi ymateb yn ysgrifenedig i nifer o'u hargymhellion. Ond, rwy'n credu'n gryf fod cydsynio i ddeddfwriaeth Llywodraeth y DU sy'n sicrhau gwelliannau hanfodol i system yr ydym i gyd yn ei hystyried yn annheg yn gwbl briodol—yn wir, y peth iawn i'w wneud.

Rwyf eisoes wedi nodi fy mwriad i weithio ar y cyd â Llywodraeth y DU i gyflawni'r broses o ddiwygio'n gyfan gwbl lesddaliad yn ddeddfwriaethol, a dim ond y cam cyntaf yw'r Bil hwn. Er mwyn sicrhau eu bod yn mynd i'r afael yn gynhwysfawr â'r holl faterion, mae'n bosibl bod y diwygiadau hyn yn ymwneud â mater datganoledig tai yn ogystal â materion nad ydyn nhw o fewn cymhwysedd y Senedd. Er mwyn sicrhau diwygiadau cynhwysfawr sy'n gweithio i lesddeiliaid yng Nghymru nad ydyn nhw yn gadael bylchau posibl o ran amddiffyn, credaf mai deddfwriaeth y DU sydd fwyaf tebygol o fod y ffordd fwyaf effeithiol a synhwyrol o ymdrin â'r diwygiadau hyn.

Ond, gadewch i mi fod yn glir: pe na bai darpariaethau'r Bil hwn yn gymwys yng Nghymru, byddai lesddeiliaid yma yn y dyfodol, o dan anfantais ariannol sylweddol iawn o'u cymharu â'u cymheiriaid yn Lloegr. Byddai unrhyw ddeddfwriaeth y gallem ei chyflwyno i unioni'r sefyllfa honno yn anochel yn cymryd cryn amser i'w drafftio a chytuno arni. Nid wyf yn credu y dylid rhoi lesddeiliaid yng Nghymru yn y sefyllfa honno ac felly anogaf yr Aelodau i gefnogi'r cynnig a chydsynio i'r Bil. Diolch.