Part of 1. Cwestiynau i’r Gweinidog Cyfiawnder Cymdeithasol – Senedd Cymru am 1:57 pm ar 12 Ionawr 2022.
Diolch am eich cwestiwn dilynol hynod bwysig, Sioned Williams, ac wrth gwrs, mae’n ymwneud â phwysigrwydd ein rhaglen Cartrefi Clyd, ac ers ei sefydlu yn 2009-10 hyd at ddiwedd mis Mawrth eleni, mae mwy na £394 miliwn wedi’i fuddsoddi i wella effeithlonrwydd ynni cartrefi drwy’r rhaglen yng Nghymru, ac mae hynny wedi bod o gymorth i fwy na 67,100 o gartrefi, ac o fewn hyn, mwy na 160,000 o aelwydydd yn cael cyngor diduedd am ddim, sydd wedi bod yn rhan hollbwysig o'r gwaith, i wella effeithlonrwydd ynni domestig a lleihau biliau tanwydd.
Ond rydym bellach, fel y gwyddoch, yn ymgynghori ar gam nesaf y rhaglen Cartrefi Clyd. Fe’i cyhoeddwyd ar 22 Rhagfyr, ac yn bwysig, wrth gwrs, mae’r gyllideb ddrafft, a gyhoeddwyd ym mis Rhagfyr, gyda datganiad gan y Gweinidog cyllid ddoe, yn cynnwys y cynnydd mewn cyllid cyfalaf o £30 miliwn, o £27 miliwn yn y flwyddyn ariannol ddiwethaf, ar gyfer mesurau effeithlonrwydd ynni i aelwydydd incwm isel. Mae’n bwysig inni edrych ar yr hyn sydd wedi’i gyflawni yn ogystal â sicrhau, o ganlyniad i brofiad a gwersi a ddysgwyd, ein bod yn symud ymlaen ac yn cael canlyniadau llawn yr ymgynghoriad o gam nesaf y rhaglen.
Credaf fod cysylltiad cryf rhwng hynny a’r cynllun tlodi tanwydd, wrth gwrs, gyda’n grŵp cynghori, ac rwyf eisoes wedi sôn am y cynllun ymdopi â thywydd oer, ond hoffwn ddweud hefyd ei bod yn bwysig inni fynd i’r afael â hyn, gan gydnabod bod gan Lywodraeth y DU ei rhan i’w chwarae yn hyn o safbwynt y trychineb costau byw sydd gennym mewn perthynas â thlodi tanwydd. Mae'r Gweinidog Newid Hinsawdd a minnau wedi ysgrifennu at Kwasi Kwarteng yr wythnos hon i fynegi ein pryderon difrifol am y cynnydd mewn prisiau ynni domestig, yr effaith y maent yn ei chael ar aelwydydd yng Nghymru, ac rydym yn arbennig o bryderus am aelwydydd incwm isel, a’r ffaith ein bod yn gwybod bod y codiadau hynny wedi dod i rym a’r ffaith bod mwy o aelwydydd yng Nghymru yn mynd i wynebu tlodi oherwydd eu polisïau. Rwy’n siŵr y byddwch yn trafod hyn yn nes ymlaen mewn ymateb i’r adroddiad, a chwestiynau eraill yn wir.