Cymorth Cyfreithiol Troseddol

Part of 2. Cwestiynau i’r Cwnsler Cyffredinol a Gweinidog y Cyfansoddiad – Senedd Cymru am 2:30 pm ar 12 Ionawr 2022.

Danfonwch hysbysiad imi am ddadleuon fel hyn

Photo of Mick Antoniw Mick Antoniw Labour 2:30, 12 Ionawr 2022

(Cyfieithwyd)

Yn gyntaf, a gaf fi ddiolch ichi am y cwestiwn atodol pwysig iawn hwnnw? Hoffwn ddweud i ddechrau fy mod, wrth gwrs, wedi cyfarfod â Syr Christopher Bellamy ac mae llawer o'r pwyntiau rydych chi'n eu codi yn bwyntiau rwyf finnau wedi'u codi. Ac rwyf hefyd yn ddiolchgar iawn i'r Aelod am godi'r mater hwn yn rheolaidd oherwydd mae mynediad at gyfiawnder, i ryw raddau, yn dibynnu ar gael system cymorth cyfreithiol effeithiol sy’n gweithio. Nododd Syr Christopher Bellamy gyfres gyfan o broblemau sy’n ymwneud â mynediad at gyfiawnder gan gynnwys hygyrchedd cyfreithwyr, y diffyg cyngor cyfreithiol sy’n bodoli, a’r system ariannu hefyd. Ond roedd yn eithaf cyfyngedig mewn perthynas â chymorth cyfreithiol troseddol.

Ar ymgyrch cyfraith Hillsborough, mae gennyf ddiddordeb mawr iawn ynddi. Yn y gorffennol, bûm yn ymwneud ag achosion Orgreave a'r galw am ymchwiliad i Orgreave, er enghraifft, a phe bai gwersi wedi cael eu dysgu o hynny, gallai fod wedi cael effaith ar y ffordd y datblygodd Hillsborough ac yn y blaen.

Nawr daeth y cynigion, yn ôl fel rwy'n eu deall, gan Esgob Lerpwl mewn gwirionedd, a thri o'r rhai allweddol oedd y dylid cael eiriolwr cyhoeddus, cynrychiolaeth mewn cwestau, sy'n rhywbeth rwyf bob amser wedi dadlau o’i blaid, yn ogystal â dyletswydd gonestrwydd. Ac mae yna rai eraill wrth gwrs. Felly, rwy’n credu bod hon yn alwad bwysig iawn, ac rwy’n deall pam ei bod wedi digwydd. Mae'n ymwneud â sicrhau bod gan sylfaen y bobl mewn cymunedau’n cael mynediad at gyfiawnder ac rwy'n credu ei fod yn fater yr hoffwn ei archwilio ymhellach. Deddfwriaeth gan Lywodraeth y DU ydyw wrth gwrs, ond mae’n bosibl iawn y bydd gwersi perthnasol i Gymru eu dysgu, ac os yw’r Aelod yn hapus, rwy’n fwy na pharod i gyfarfod ag ef, a chydag Aelodau eraill mewn gwirionedd, er mwyn archwilio sut y gallai pwysigrwydd y galwadau am gyfraith Hillsborough fod yn berthnasol i Gymru a hefyd yn berthnasol i gyfiawnder sy’n digwydd yng Nghymru. Ac wrth gwrs, nid yw cyfiawnder wedi’i ddatganoli. Pe bai wedi’i ddatganoli, rwy’n credu efallai y gallem symud yn gynt ac mewn modd llawer mwy blaengar mewn perthynas â’r mater hwn. Ond rwy'n sicr yn ei archwilio; mae gennyf ddiddordeb mawr ynddo, ac rwy’n hapus i ymgysylltu â’r Aelod ac eraill i edrych arno ymhellach.