3. Cwestiynau i Gomisiwn y Senedd – Senedd Cymru ar 12 Ionawr 2022.
1. Pa asesiad y mae'r Comisiwn wedi'i wneud o effaith COVID-19 ar weithgareddau ymgysylltu'r Senedd a'i phwyllgorau? OQ57408
Nid yw COVID-19 wedi ein rhwystro rhag gwneud gwaith ymgysylltu pwysig ond mae wedi golygu bod llawer o'r gwaith hwnnw wedi symud ar-lein. Rydyn ni wedi cynnal grwpiau ffocws a digwyddiadau ar-lein, yn ogystal â sesiynau addysg, arolygon a gweithdai. Er bod hyn wedi achosi rhai heriau, mae hefyd wedi cynnig cyfleoedd inni gyrraedd pobl nad ydyn nhw wedi ymgysylltu â'n gwaith ni o'r blaen, fel y rhai sy'n ei chael hi'n anodd i deithio i'n gweithgareddau fel arfer. Rydyn ni wedi bod yn ystyriol o bobl, hefyd, sydd wedi’u hallgau’n ddigidol drwy gynnal cyfweliadau wyneb yn wyneb lle bo hynny'n bosibl neu gysylltu dros y ffôn pan fo angen. Ar hyn o bryd, rŷn ni’n gwerthuso ac yn adolygu ein gwaith ymgysylltu ar-lein i sicrhau ei fod yn ategu gwaith wyneb yn wyneb pan fydd cyfyngiadau’n caniatáu.
Diolch yn fawr iawn am yr ateb hwnnw.
Mae'n rhaid imi ddweud bod yn rhaid inni ganmol yr holl bobl yn y Comisiwn sydd wedi llwyddo i addasu'n gyflym iawn i symud gwasanaethau a darpariaeth ar-lein fel y gallwn ymgysylltu yn y ffordd rydym wedi'i gweld, ac yn enwedig, mae'n rhaid imi ddweud, gwaith yr adran allgymorth addysg, sydd ar wahân i'n pwyllgorau a phopeth arall, ac sydd wedi gwneud cymaint i gadw cysylltiad â'n hysgolion a darpar etholwyr ifanc hefyd, wrth inni ostwng yr oedran pleidleisio i 16 ar gyfer yr etholiad diweddaraf. Serch hynny, tybed a ydych yn rhagweld adeg pan fyddwn, gan gadw manteision yr hyn rydym wedi'i ddysgu drwy weithio ar-lein a thrwy gyfrwng rhithwir, yn gallu dod â phobl ifanc, yn arbennig, yn ôl i'r Senedd, i’r adeilad ffisegol, i ganolbwynt diriaethol ein democratiaeth yng Nghymru cyn gynted ag y bydd hynny'n ddiogel o ran COVID, oherwydd mae'n rhaid imi ddweud nad oes dim i guro eu tywys o gwmpas yr adeilad hwn, cael bod yn yr uned addysg a chlywed yma yng Nghaerdydd sut yn union rydym yn cyflawni ein gwaith craffu.
Rwy'n sicr yn rhagweld adeg pan fydd pobl ifanc o ysgolion a cholegau ledled Cymru yn gallu ymweld â'n Senedd unwaith eto. Fel pob Aelod rwy’n credu, rwy'n derbyn bod y cyfle i gyfarfod â’r bobl ifanc hynny pan fyddant yn dod i’r Senedd i gael cyfle i drafod gyda hwy a’u hysbrydoli mewn perthynas â’r rôl y mae democratiaeth yn ei chwarae’n uniongyrchol yn eu bywydau, ac i wneud hynny yn y Senedd yn rhoi’r cyfle hwnnw i bawb—nid yw pawb yn frwdfrydig yn ei gylch, ond mae’r rhan fwyaf o bobl ifanc yn elwa’n fawr iawn ac yn mwynhau’r cyfle i ymweld â’u Senedd.
Ond hefyd, yn ogystal ag ailagor ein drysau i bobl ifanc Cymru, mae'n rhaid inni beidio â cholli golwg ar y cyfleoedd sydd bellach wedi’u hychwanegu at ein gallu i gysylltu â phobl ifanc yn rhithwir. Rydym yn gwybod ers peth amser ei bod yn anos i ysgolion a cholegau yng ngorllewin, canolbarth a gogledd Cymru ymweld â’r Senedd mor aml ag yr hoffent. Felly, bydd cyfarfod â phobl ifanc o'r ardaloedd hynny yn rhithwir yn parhau wedi'r pandemig, gobeithio, fel y bydd i bawb arall. Ond credaf fod pob un ohonom yn awyddus iawn i weld ein pobl ifanc allan o’u hysgolion, yn ymweld ag amgylcheddau gwahanol i’w hysgolion, ac yn manteisio ar y gallu i ddysgu mwy am eu Senedd, gobeithio, drwy ymweld â ni ym Mae Caerdydd cyn gynted ag y bo modd.
Diolch, Llywydd.