Yng Nghymru, nid wyf yn credu bod y pecyn busnes wedi bod yn ddigon. Ac nid fi yn unig sy'n dweud hynny, na'r Ceidwadwyr Cymreig; dyma farn busnesau ledled Cymru. Dywedodd prif swyddog gweithredol y Grŵp Lletygarwch Creadigol hyn—ac rwy'n ei ddyfynnu yma:

'O safbwynt fy musnes fy hun, efallai y bydd gan y Grŵp Lletygarwch Creadigol hawl i £90,000 dros y naw wythnos. Ni fydd hyn hyd yn oed yn talu fy nghostau talu staff, rhent ac ad-dalu benthyciadau am un wythnos. Mae angen mwy o gymorth arnom, mae angen mwy o eglurder ac yn bwysicaf oll mae angen y dystiolaeth sy'n dangos pam fod ein sector wedi'i dargedu mor llym.'

Clywsom hefyd gan brif weithredwr cymdeithas gwrw Cymru, sydd wedi amcangyfrif y bydd pob tafarn ledled Cymru yn colli £16,000 yr un ar gyfartaledd oherwydd y cyfyngiadau presennol, ac ni fyddant yn ei adennill; dyna'r pwynt pwysig yma. Unwaith eto, mae busnesau Cymru wedi cael eu siomi gan y diffyg cefnogaeth gan Lywodraeth Cymru. Os ydych yn cyflwyno cyfyngiadau, mae'n rhaid i chi gyflwyno'r cymorth cywir i fusnesau. Ac wrth gwrs, dywedaf hyn mewn cyd-destun lle mae busnesau yn economi Lloegr yn parhau i gael agor yn rhydd.

Pan fyddwch yn cyflwyno cyfyngiadau, mae'n rhaid ystyried y cydbwysedd cywir. Yr hyn rwy'n ei ddweud a'r hyn rydym yn ei ddweud fel Ceidwadwyr Cymreig heddiw yw bod Llywodraeth Cymru y tro hwn wedi cael y cydbwysedd hwnnw'n anghywir. Pan gyflwynir cyfyngiadau, rhaid ichi feddwl am y canlyniadau i fusnesau, yn enwedig ar hyd y ffin. Mae llawer o bobl yng ngogledd Cymru yn mynd dros y ffin am letygarwch, ac yn ne Cymru maent yn mynd i rannau eraill o Loegr. Yn fy etholaeth i, maent yn teithio ychydig funudau i fyny'r ffordd am letygarwch yn yr Amwythig ac i mewn i swydd Amwythig. Felly, unwaith eto, rhaid i chi feddwl am yr effaith y mae'r cyfyngiadau hyn yn ei chael ar fusnesau pan fyddwch yn gwneud y dewisiadau cytbwys hynny.

Mae'r Llywodraeth wedi dweud eu bod wedi bod yn dilyn y wyddoniaeth a'r cyngor ar y cyfyngiadau hyn, ond gwyddom fod cyngor gan Goleg Prifysgol Llundain a gyflwynwyd i'r Grŵp Cynghori Gwyddonol ar Argyfyngau ym mis Rhagfyr yn awgrymu bod pobl ddwywaith yn fwy tebygol o ddal COVID wrth siopa o gymharu â bod mewn tafarn neu sinema lle nad oedd cyfyngiadau ar waith. Sylwaf hefyd, yn yr Alban, fod y cyfarwyddwr clinigol cenedlaethol wedi dweud, yr wythnos diwethaf rwy'n credu, nad oedd cyfyngiadau'r Alban ar letygarwch a digwyddiadau chwaraeon wedi gwneud fawr o wahaniaeth i niferoedd yr achosion o'r coronafeirws yr Alban o'i gymharu â'r dull o weithredu a fabwysiadwyd yn Lloegr. Wrth gwrs, unwaith eto, mae'n rhaid ystyried cydbwysedd, ond y tro hwn, roedd y cydbwysedd yn anghywir gan Lywodraeth Cymru.

Mae'n ymwneud â mwy na chaniatáu i bobl fynd i dafarndai a bwytai a chymysgu'n rhydd, mae'n ymwneud â mwy na ph'un a ydych yn mynd i wylio gêm bêl-droed neu rygbi; mae'n ymwneud â'r pethau y dylai fod gennym hawl gyfreithiol i'w gwneud. Mae'n ymwneud â'n llesiant corfforol a meddyliol. Cafodd gwirfoddolwyr ledled Cymru eu siomi am na roddwyd ystyriaeth briodol i sesiynau parkrun ledled Cymru. Clywais yr hyn a ddywedodd y Gweinidog ac eraill o'r blaen—y gall sesiynau parkrun barhau o dan y rheoliadau. Ond yn ymarferol, ni allent barhau. Golygai ystyriaethau ymarferol na allent barhau fel yr awgrymwyd. Unwaith eto, mae pobl yn derbyn cyfyngiadau pan fo'u hangen, yng nghyd-destun y cydbwysedd cywir, ond unwaith eto, roedd y cydbwysedd yn anghywir gyda'r cyfyngiad penodol hwn hefyd.

Ar basys COVID, unwaith eto, rydym yn dal i aros am y dystiolaeth. Dywed y Llywodraeth, 'Byddwn yn gweithio ar y data, byddwn yn darparu'r data'; nid ydym wedi gweld y data ar basys COVID a lle mae'r effaith yn llwyddiannus neu lle nad yw'n llwyddiannus. Mae'n rhaid inni gwestiynu pam nad yw'r Llywodraeth yn cyflwyno'r data hwnnw hefyd. Mae yna gost enfawr, wrth gwrs. Ni wnaf ailadrodd fy marn a barn y Ceidwadwyr Cymreig ar y pasys COVID; maent wedi'u cofnodi'n dda. Ond rhaid inni hefyd ystyried y gost i'r trethdalwr wrth i her gyfreithiol gael ei chyflwyno i Lywodraeth Cymru mewn perthynas â'r pasys COVID.

Yn bersonol, ac fel Ceidwadwyr Cymreig, rydym yn croesawu'r ffaith bod Gweinidogion wedi llacio'r cyfyngiadau. Rydym wedi croesawu'r map ffordd, i fod yn gadarnhaol. Rwy'n dweud yn glir fy mod yn falch fod gennym fap ffordd allan o'r cyfyngiadau. Ond wrth gwrs, byddwn yn dweud bod y cyfyngiadau presennol, y cyfyngiadau a gyflwynwyd ar Ŵyl San Steffan, yn orymateb. Rwy'n falch fod y Llywodraeth wedi newid ei safbwynt ar lacio'r cyfyngiadau yn awr, ond mae'n rhaid inni asesu ar ba gost y cyflwynwyd cyfyngiadau hyn. A byddai'n braf pe bai'r Gweinidog yn derbyn efallai nad oedd rhai o'r cyfyngiadau a gyflwynwyd yn briodol, ac efallai na fyddai'n gwneud hynny eto pe baem yn yr un sefyllfa eto. Credaf y byddai'n braf pe gallai'r Gweinidog roi rhyw syniad o leiaf a yw'n credu bod rhai o'r cyfyngiadau a gyflwynwyd yn mynd gam yn rhy bell. Diolch, Lywydd.