7. Dadl y Ceidwadwyr Cymreig: Effaith COVID ar addysg

Part of the debate – Senedd Cymru am 5:06 pm ar 26 Ionawr 2022.

Danfonwch hysbysiad imi am ddadleuon fel hyn

Photo of Sam Rowlands Sam Rowlands Conservative 5:06, 26 Ionawr 2022

(Cyfieithwyd)

Diolch, Ddirprwy Lywydd. Yn gyntaf oll, hoffwn ddiolch i'r holl Aelodau o bob rhan o'r Siambr rithwir y prynhawn yma a gyfrannodd at y ddadl bwysig hon, ac wrth gwrs i'r Gweinidog hefyd am eich ymateb. Hoffwn ymuno â chi, Weinidog, i ddiolch i'n hathrawon, staff ysgolion a staff awdurdodau addysg lleol, pawb sy'n cymryd rhan drwy'r cyfnod anodd hwn, i sicrhau bod plant yn cael eu haddysgu ac yn dal i gael eu haddysgu heddiw.

Mae'r cyfraniadau trawsbleidiol hynny a glywsom heddiw wedi nodi'n glir fod pob plaid wleidyddol ac Aelod yn nodi'r effaith fawr y mae'r pandemig COVID-19 wedi'i chael ar y genhedlaeth iau—mae hynny'n rhywbeth y soniodd Heledd Fychan amdano yn ei chyfraniad ar y dechrau—a'r effaith y mae hyn wedi'i chael ar eu haddysg drwy'r cyfnod hwn. Fel yr amlinellwyd gan nifer o fy nghyd-Aelodau, fodd bynnag, mae plant Cymru wedi colli mwy o ddysgu nag unrhyw wlad arall yn y DU, a gallai hynny lesteirio eu datblygiad. Credaf fod Jenny Rathbone yn iawn i dynnu sylw at rai o'r heriau y byddai hynny'n eu hachosi i'r rheini sy'n bendant yn fwy agored i niwed yn ein cymunedau, a'r rhai y mae angen mwy o gymorth arnynt. Ac mae'r diffyg mynediad at ddysgu wedi cael effaith bryderus ar gynnydd llawer o ddisgyblion. Fel tad i dair merch ifanc yn yr ysgol gynradd, gwelais beth o hyn drosof fy hun dros y ddwy flynedd ddiwethaf.

Ar y pwyntiau a nododd yr Aelodau, roedd Tom Giffard, sy'n edrych yn hynod o iach, yn iawn yn fy marn i i dynnu sylw at rai o'r pethau da, fod dysgu ar-lein wedi gweithio i lawer o ddysgwyr, ond hefyd i dynnu sylw at y ffaith, mewn gwirionedd, nad oes dim i guro dysgu wyneb yn wyneb a manteision cael athrawon a disgyblion yn yr un ystafell ddosbarth. A chredaf fod Heledd Fychan wedi nodi rhai o'r effeithiau, efallai, y gall dysgu ar-lein yn unig eu cael ar iechyd meddwl, ac roedd hynny'n rhywbeth a grybwyllwyd gan eraill hefyd yn ein dadl.

Ar fasgiau wyneb, tynnodd nifer o'r Aelodau sylw at y problemau neu rai o'r problemau y gall masgiau wyneb eu cael yn yr ystyr eu bod yn rhwystr i gyfathrebu yn yr ystafell ddosbarth. Tynnodd James Evans sylw at hyn yn arbennig, yn enwedig i blant sy'n dysgu darllen ac ysgrifennu. Fel y gwyddom eisoes, bydd hyn wedi gwaethygu rhai o'r methiannau a welwn mewn addysg yma yng Nghymru. Felly, byddwn yn ategu'r hyn a ddywedodd yr Aelodau, a gorau po gynharaf y gellir diosg masgiau wyneb, er mwyn caniatáu i bobl ddysgu yn y ffordd orau bosibl.

Ar yr elfen adeiladol—. Gallaf weld bod Rhun ap Iorwerth am ymyrryd yma, Lywydd.