Part of the debate – Senedd Cymru am 2:36 pm ar 1 Chwefror 2022.
Gweinidog, hoffwn i alw am ddau ddatganiad brys, os gwelwch yn dda, a'r cyntaf ar fynediad i ddeintyddiaeth y GIG. Rydym ni wedi bod yn ymwybodol ers cryn amser y bu rhywfaint o argyfwng o ran cael gafael ar wasanaeth deintyddiaeth y GIG mewn cymunedau ledled y wlad. Ond yng Nglynebwy ar hyn o bryd, mae argyfwng gwirioneddol, lle mae gwasanaeth deintyddiaeth y GIG wedi ei dynnu yn ôl, nid oes cyfle i blant, i bensiynwyr, fanteisio ar wasanaeth deintydd y GIG, ac mae llawer o bobl yn cysylltu â mi heddiw nad ydyn nhw'n gwybod ble i droi. Rydym yn gwybod bod gan y byrddau iechyd gyfrifoldeb i ddarparu gwasanaethau deintyddol, a hoffwn i gael datganiad gan Lywodraeth Cymru ar yr hyn y mae Llywodraeth Cymru am ei wneud i sicrhau bod byrddau iechyd yn cyflawni'r ddyletswydd honno.
Mae'r ail ddatganiad yr hoffwn i ofyn amdano yn ddatganiad brys iawn. Rydym ni wedi sôn dro ar ôl tro yn y Siambr hon am sut y mae Llywodraeth Cymru, yn ystod y pandemig, wedi dod o hyd i offer diogelu personol o Gymru, o fentrau cymdeithasol ledled y wlad—yn fy etholaeth i, yn sir Fôn hefyd. Ac mae'r bobl hynny, a weithiodd mor galed, yn wynebu colli eu swyddi, hyd yn oed yr wythnos hon o bosibl, oherwydd nad ydym yn sicrhau bod y contractau hynny'n cael eu rhoi i fentrau cymdeithasol yng Nghymru, gan gynnal gwaith a chyflogaeth yng Nghymru a sicrhau bod rhai o'r bobl sydd bellaf o'r gweithlu yn cael cyfle i weithio i gyflawni dros ein GIG. Mae'n argyfwng llwyr i'r bobl hynny, Gweinidog, a hoffwn i gael datganiad brys iawn, yr wythnos hon—datganiad ysgrifenedig os na allwch chi lunio datganiad llafar yfory—i ddangos bod Llywodraeth Cymru yn mynd i gymryd camau i sicrhau bod cyflogaeth yn parhau i'r holl bobl hynny.