Part of the debate – Senedd Cymru am 2:46 pm ar 1 Chwefror 2022.
Hoffwn i unwaith eto ategu cais gan Alun Davies AS a Huw Irranca-Davies am ddatganiad ynghylch diffyg darpariaeth gwasanaethau deintyddol. Yn sicr, yn fy etholaeth i yn Aberconwy, mae'n broblem fawr ac rwy'n cyfarfod â meddygon teulu ar hyn o bryd ac maen nhw'n teimlo'r straen oherwydd bod pobl yn gofyn am apwyntiadau pan fyddan nhw mewn poen ofnadwy. Felly, yn wirioneddol, mae'n rhywbeth—. Mae angen datganiad brys gan y Gweinidog.
Rwyf i hefyd yn credu bod datganiad arall yn hwyr, a hynny gan y Gweinidog Newid Hinsawdd ar gael gwared ar gladin peryglus yng Nghymru. Mae gennym ni gymaint o adeiladau preswyl uchel iawn. Yma yng Nghaerdydd, mae Celestia Action Group, perchnogion eiddo Redrow ym Mae Caerdydd, yn brwydro i gael eu datblygwr i unioni diffygion adeiladu mor ddifrifol. Fe wnaethon nhw gynnal protest y tu allan i'r Senedd dros y penwythnos ac fe wnaethon nhw siarad yn gyhoeddus yr wythnos diwethaf am y diffyg gweithredu gan Lywodraeth Lafur Cymru yn dilyn y datblygiad cadarnhaol yr ydym ni wedi ei weld yn Lloegr. Bythefnos yn ôl, ysgrifennodd yr Ysgrifennydd Gwladol dros Godi'r Gwastad, Tai a Chymunedau, y Gwir Anrhydeddus Michael Gove AS, at y diwydiant datblygu eiddo preswyl yn gofyn am ymrwymiadau clir gan ddatblygwyr, gan gynnwys eu bod yn cytuno i wneud cyfraniadau ariannol eleni ac yn y blynyddoedd dilynol i gronfa bwrpasol i dalu am y gost lawn sy'n weddill i adfer cladin anniogel ar adeiladau 11m i 18m o uchder, ac mae hefyd wedi gofyn iddyn nhw ariannu a gwneud yr holl waith adfer angenrheidiol ar adeiladau dros 11m lle maen nhw wedi chwarae rhan yn y gwaith o'u datblygu.
Rwy'n cytuno, mewn gwirionedd, â'r Ysgrifennydd Gwladol nad yw'n deg nac yn weddus bod lesddeiliaid diniwed, y mae llawer ohonyn nhw wedi gweithio'n galed ac wedi aberthu i gael troed ar yr ysgol dai, yn cael biliau na allan nhw eu fforddio, i ddatrys problemau nad oedden nhw wedi eu hachosi. Felly, a wnewch chi gael datganiad brys gan y Gweinidog Newid Hinsawdd, gan wneud datganiad i'r Senedd hon yn egluro a yw'n mynd i gymryd yr un camau beiddgar â Michael Gove a sicrhau mewn gwirionedd nad yw Cymru'n methu ac na fydd yn parhau i fod ar ei hôl hi o ran y mater hwn? [Torri ar draws.] Mae'n fater rhy bwysig. Ac mae'r heclo mewn gwirionedd, a dweud y gwir, yn ffiaidd.