Part of 1. Cwestiynau i'r Prif Weinidog – Senedd Cymru am 2:27 pm ar 8 Chwefror 2022.
A gaf ddiolch i Jack Sargeant am hynna? Roeddwn yn falch iawn o gadeirio cyfarfod cyntaf y bwrdd adolygu diogelu unedig sengl newydd. Pe bai wedi bod yno, rwy'n credu y byddai wedi cael ei gyffwrdd gan y nifer o weithiau y cyfeiriwyd at Carl Sargeant, oherwydd pan mai Carl oedd y Gweinidog a oedd yn gyfrifol cyflwynodd adolygiad o'r ffordd y cafodd adolygiadau o ddynladdiadau domestig yng Nghymru eu gweithredu er mwyn gwella gwasanaethau i bobl sy'n dioddef cam-drin domestig. Carl oedd yr un a ofynnodd i brif gwnstabl cynorthwyol Dyfed-Powys ar y pryd, Liane James, i gynnal yr adolygiad hwnnw, a Liane a gyflwynodd y gwaith sydd y tu ôl i'r bwrdd newydd yn y cyfarfod agoriadol hwnnw.
Rwy'n credu y gall Jack fod yn ffyddiog ond hefyd gall ymfalchïo'n fawr yn y ffaith bod ffrwyth y gwaith hwnnw yn awr, yn 2022, yn cael ei weld a'i wneud yn effeithiol yma yng Nghymru. Mae wedi tyfu'n sylweddol o'r man cychwyn a osododd Carl mewn cynnig. Bydd y system newydd yn cwmpasu adolygiadau o ddynladdiad domestig, adolygiadau ymarfer plant, adolygiadau ymarfer oedolion ac adolygiadau o ddynladdiadau iechyd meddwl. Gan ei fod yn bartneriaeth rhwng ymarferwyr a Phrifysgol Caerdydd, bydd yn ein helpu ni i sicrhau y bydd y gwersi y gellir manteisio arnyn nhw yn y dyfodol pan fydd pethau'n mynd o le'n ddifrifol, yn hysbys ac y byddant ar gael ym mhob rhan o Gymru, a bydd yn gwneud gwahaniaeth ym mywydau'r teuluoedd hynny yr effeithiwyd cymaint arnyn nhw.
Roedd yn wych clywed gan Gomisiynydd yr Heddlu a Throseddu Dyfed-Powys, Dafydd Llywelyn, yn y cyfarfod hwnnw, ac roedd yn wych cael y sefydliadau datganoledig allweddol o amgylch y bwrdd—CLlLC, Llywodraeth Cymru, yr adrannau gwasanaethau cymdeithasol, y gwasanaethau iechyd—ond hefyd y gwasanaethau nad ydyn nhw wedi'u datganoli hefyd. Roedd yn dda iawn cael cynrychiolaeth o'r Swyddfa Gartref ar y bwrdd, i weld uwch grwner Cymru yn aelod o'r bwrdd hwnnw. Rwy'n credu mewn gwirionedd, Llywydd, ei fod yn enghraifft ymarferol a grymus o'r ffordd y gall menter gan Weinidog ymroddedig arwain at newid gwirioneddol a pharhaol.