Diolch yn fawr, Russell. Rwyf yn credu ei bod hi'n werth tynnu sylw at y ffaith bod y gwasanaethau i'w cael yn gynt yng Nghymru. Yr hyn a wyddoch chi yw bod pethau wedi mynd i gyfeiriad ychydig yn wahanol yn Lloegr, yn wahanol i'r ffordd yr ydym ni wedi mynd yng Nghymru, yr Alban, a Gogledd Iwerddon. Yr hyn a olygodd hynny, mewn gwirionedd, oedd bod pobl yn cael eu gweld yn fwy cyflym yng Nghymru, ac mae llawer mwy o aros am y clinigau hyn yn Lloegr, y clinigau COVID hyn. Gadewch i ni gofio, tua 90 ohonyn nhw sydd yna rwy'n credu, nad yw hynny'n gymaint felly, os ydych chi'n ystyried maint a phoblogaeth Lloegr. Felly, rwyf i o'r farn mai'r hyn sy'n bwysig i gleifion yw pa mor gyflym y daw eu hapwyntiadau nhw a sicrhau eu bod nhw'n cael asesiad sy'n eu cyfeirio nhw wedyn at y cymorth priodol. Dyna'r system y gwnaethom ni ei sefydlu yng Nghymru, ac mae hi'n ymddangos bod llawer o bobl yn fodlon ar y system honno.

Rwy'n amharod, yn amlwg, i fynegi barn ar unrhyw achosion unigol, ond yr hyn y byddwn i'n ei ddweud yw, ar ddechrau COVID, wrth gwrs, dysgu oeddem ni i gyd, ac nid oeddem ni'n gwybod fawr o ddim am COVID hir, ac rydym ni'n parhau i ddysgu am COVID hir, ond, yn amlwg, mae'r gwasanaeth a oedd ar gael bryd hynny'n wahanol dros ben i'r gwasanaeth sydd ar gael nawr, a bod y £5 miliwn a aeth i mewn i'r system ym mis Gorffennaf yn dwyn ffrwyth yn barod. Felly, yn amlwg, mae yna bobl a allai fod yn rhwystredig iawn am eu bod nhw wedi teimlo felly cyn i'r rhaglen hon ddechrau, ond, yn amlwg, mae'r system hon ar gael iddyn nhw hefyd.

Rwyf i'n hapus iawn i gyhoeddi'r adroddiad, sydd, wrth gwrs, yn asesiad annibynnol o'r hyn y gwnaethom ni ei gyflwyno.FootnoteLink Mae'n rhaid i ni fod yn ofalus iawn, rwy'n credu, oherwydd, yn amlwg, rydym ni i gyd yn clywed adroddiadau anecdotaidd, ond, mewn gwirionedd, yr hyn sy'n bwysicach i mi yw gwrando ar ddata sy'n fwy eang, ond, wedi dweud hynny, rwy'n credu ei bod hi'n werth gwrando ar brofiad uniongyrchol pobl. Dyna'r hyn yr oeddwn i'n gallu ei wneud yr wythnos diwethaf yn Abertawe, lle mae'n rhaid i mi ddweud bod yr ymateb gan y bobl a oedd yn derbyn y gwasanaeth yn gadarnhaol iawn.

Mae'r dull amlbroffesiynol, amlddisgyblaethol yn un sy'n gweithio yn dda iawn yma yng Nghymru, yn ein barn ni, a dim ond tua 3.5 y cant o'r bobl sy'n dod i mewn i'r system sy'n cael eu cyfeirio at ofal eilaidd. Felly, dyna'r perygl gyda'r dull o gynnal clinigau fel hyn, eich bod chi'n gwahodd pobl i fynd i weld arbenigwyr, mewn gwirionedd, heb wir angen iddyn nhw, o reidrwydd, fod yn gweld arbenigwr o'r fath a'r cwestiwn yw pa fath o arbenigwr y mae angen iddyn nhw ei weld. Gan fod y symptomau ar gyfer COVID yn amrywio yn fawr iawn, iawn ym mhob unigolyn; mae gan rai broblemau gyda blinder ac maen nhw'n methu ag arogli pethau, mae gan rai drafferthion wrth anadlu, yn bendant, a rhai'n ei chael hi'n anodd canolbwyntio, ond mae gan rai broblemau llawer mwy cymhleth sy'n ymwneud â materion ynglŷn â'r galon neu faterion ynglŷn â'r ysgyfaint ac mae hi'n amlwg bod angen gwasanaethau llawer mwy arbenigol ar bobl fel hynny.

O ran staff iechyd a gofal, mae hi'n amlwg bod canolbwyntio pendant iawn wedi bod ar hynny oherwydd yr ymdeimlad o gyfrifoldeb tuag at y rhai sydd efallai wedi cael COVID yn ystod eu cyflogaeth, yn arbennig. Rwy'n falch o ddweud bod yr undebau a'r GIG yn cydweithio i wneud yn siŵr o hynny.

A dim ond o ran diffinio symptomau, mae hi'n anodd, oherwydd mae'r symptomau yn gallu amrywiol llawer iawn i lawer iawn o bobl. Rydym ni'n dal i ddysgu, ond yr hyn a wnaethom ni'n gynnar iawn yn y rhaglen oedd rhoi hyfforddiant i feddygon teulu i sicrhau eu bod nhw'n ymwybodol o'r hyn i gadw llygad amdano a'r mannau y gallen nhw gyfeirio pobl atyn nhw.