Part of the debate – Senedd Cymru am 6:24 pm ar 8 Chwefror 2022.
Diolch, Lywydd. Roedd yn fwy o araith, rwy'n credu, nag ymyriad.
Ond dyma'r sector preifat sy'n cwmpasu 80 y cant. Nid dim ond piso dryw yn y môr; hwn yw'r môr. Mae prinder yn y sector gofal yn cael effaith wanychol ar ein GIG. Fel y nododd y Gweinidog ei hun, mae gennym tua 1,000 o bobl sy'n iach yn feddygol yn ein gwelyau ysbyty na ellir eu rhyddhau oherwydd diffyg gofal cymdeithasol. Ond mae'r gyllideb hon wedi rhoi pwysau ychwanegol ar GIG sydd eisoes yn gwegian. Ar yr wyneb, mae'n edrych fel bod y gyllideb ar gyfer y GIG yn un hael, ond, fel popeth yn y Llywodraeth hon, a'r hyn sydd wedi ei grybwyll ychydig o weithiau yn y ddadl hon, yn y manylion y ceir y gwirionedd.
Mae cronfa adfer y GIG yn annhebygol o wneud unrhyw wahaniaeth i'r twll du enfawr. Mae byrddau iechyd yn parhau i orwario'n aruthrol, ac mae gennym rai o'r amseroedd aros gwaethaf yn y DU. Mae dros hanner cleifion Cymru yn aros mwy na 26 wythnos i ddechrau triniaeth. Nid rhifau ar fantolen yn unig yw'r rhain; bywydau pobl ydyn nhw: cannoedd o filoedd o bobl yn dioddef oherwydd oedi, miloedd o gleifion yn marw oherwydd oedi. Ble mae'r cynigion radical i fynd i'r afael â'r argyfwng parhaus mewn iechyd a gofal? Nid yw'n ymddangos eu bod ar radar Llywodraeth Cymru. Dim canolfannau llawfeddygol rhanbarthol sy’n rhydd o COVID. Yn hytrach, mae gennym doriad i'r gyllideb gyfalaf, sydd wedi poeni arweinwyr y GIG, gan na fyddant yn awr yn gallu darparu'r offer na'r safleoedd diweddaraf i drin cleifion. Yr hyn sydd gennym yw cyllideb ddrafft sy'n methu â chyflawni ar gyfer iechyd a gofal, ac sy'n methu dinasyddion a chleifion Cymru, ac rwy'n annog yr Aelodau i gefnogi ein gwelliant a gwrthod y gyllideb hon.