Part of 1. Cwestiynau i'r Prif Weinidog – Senedd Cymru am 2:03 pm ar 15 Chwefror 2022.
Diolch i Adam Price am y pwyntiau ychwanegol yna. Wel, yn gyntaf oll, wrth gwrs, y pwynt o gael bwrdd crwn yw casglu syniadau newydd a phrofi syniadau yr ydym eisoes wedi'u mabwysiadu gydag ystod eang o bobl o bob cwr o Gymru. Felly, byddwn ni yn sicr yn gwneud hynny ddydd Iau yr wythnos hon. Nid wyf yn credu bod beirniadaeth o'r ad-daliad treth gyngor yng Nghymru yn gwbl deg, oherwydd nid yw yr un dull ag a gymerwyd yn Lloegr. Yn Lloegr bydd yr arian yn cael ei ledaenu'n fwy tenau; yma, byddwn ni'n darparu'r £150 nid yn unig i aelwydydd sy'n talu'r dreth gyngor, ond byddwn hefyd yn darparu'r arian hwnnw i'r 220,000 o aelwydydd sydd wedi'u heithrio o'r dreth gyngor oherwydd ein bod wedi cadw'r system budd-daliadau treth gyngor yma yng Nghymru. Mae hynny'n costio £244 miliwn ar ei ben ei hun, sy'n fwy nag unrhyw swm canlyniadol y gallem ni fod wedi'i gael gan Lywodraeth y DU o ganlyniad i'w chynllun treth gyngor yn Lloegr. Felly, ar ben yr holl gymorth hwnnw, bydd y teuluoedd hynny yn awr yn cael £150 yn ychwanegol i helpu gyda'r argyfwng costau byw. Ac rwy'n credu bod hynny'n effeithlon iawn, ond rwy'n credu ei fod hefyd yn ffordd flaengar iawn o sicrhau bod gennym gyffredinoli cynyddol. Bydd pob cartref ym mandiau A i D yn cael rhywfaint o help, ond bydd yr aelwydydd hynny sydd angen y cymorth mwyaf yn cael cymorth ychwanegol yma yng Nghymru na fydden nhw yn ei gael mewn mannau eraill.
O ran y gronfa cymorth dewisol, dyma gronfa arall a gadwyd yng Nghymru a'i dileu mewn mannau eraill. Rydym yn dod o hyd i swm sylweddol iawn o arian, sy'n fwy, yn llawer mwy nag unrhyw arian a ddaeth atom pan ddilëwyd y gronfa gymdeithasol yn Lloegr. Mae'r gallu i wneud pum cais ar wahân i'r gronfa yn ddau yn fwy nag a oedd yn bosibl pan sefydlwyd y gronfa'n wreiddiol, ac fe wnaethom gynyddu'r nifer o dri i bump i ystyried amodau yn ystod y pandemig. Rydym ni'n mynd i gynnal y nifer uwch hwnnw i'r flwyddyn nesaf er mwyn ystyried yr argyfwng costau byw hefyd, ac rwy'n credu bod hynny, ar ei ben ei hun, yn dangos ein hymrwymiad i roi cymaint o arian ag y gallwn yn uniongyrchol i bocedi'r teuluoedd hynny a fydd yn dioddef fwyaf o'r costau ychwanegol y bydd yn rhaid iddyn nhw eu hysgwyddo nawr.