Rwy'n cytuno'n llwyr â Sarah Murphy. Roedd honno'n stori ofnadwy yr oedd yn ei hadrodd yn dilyn ymweliad ganddi, ond ni fydd yn un, yn drist iawn, sy'n anghyfarwydd i lawer o Aelodau'r Senedd. Bydd llawer ohonom, yn ein hetholaeth ein hunain, wedi gorfod helpu teuluoedd sy'n cael eu hunain yn yr union sefyllfa honno, ac fel y dengys y stori honno, menywod sy'n ysgwyddo baich tlodi yn ein cymunedau, ac rwyf innau hefyd wedi cwrdd â mamau sy'n dweud wrthych fod yn rhaid iddyn nhw wneud heb er mwyn sicrhau eu bod yn gallu rhoi bwyd ar y bwrdd i'w teuluoedd.

Dyma fu'r stori, Llywydd, yn awr am y 10 mlynedd diwethaf. Mae hwn yn argyfwng costau byw nad yw wedi'i greu yn ystod yr wythnosau diwethaf. Mae hon yn stori sydd wedi'i datblygu yn y degawd hwnnw o gyni, degawd lle mae anghydraddoldeb, flwyddyn ar ôl blwyddyn, wedi tyfu, ac mae'r baich a osodwyd ar y rhai lleiaf abl i'w ysgwyddo wedi cynyddu.

Nawr, cyfeiriodd Sarah Murphy at y gostyngiad o £20 bob wythnos mewn arian sydd ar gael i'r aelwydydd lleiaf cefnog yng Nghymru gyfan. Ni allaf feddwl am benderfyniad mwy creulon, oherwydd roedd yn benderfyniad bwriadol. Roedd yn benderfyniad pan oedd y Llywodraeth yn gwybod cyn iddyn nhw wneud hynny y byddai hyn yn golygu y byddai plant, plant ar aelwydydd ar hyd a lled Cymru, yn gorfod gwneud heb o ganlyniad i'r hyn a wnaethon nhw.

Felly, yr wyf, wrth gwrs, yn cytuno â'r hyn a ddywedodd yr Aelod dros Ben-y-bont ar Ogwr. Ar ben yr holl bethau yr ydym ni fel Llywodraeth yn ceisio'u gwneud, ac rwy'n falch iawn o'r pecyn yr ydym wedi gallu ei gyhoeddi heddiw, rwy'n ddiolchgar iawn am gymorth ein cydweithwyr yn yr awdurdod lleol i ddarparu'r cymorth hwnnw i'r teuluoedd hynny. Ym Mhen-y-bont ar Ogwr, Llywydd, er enghraifft, yn yr hyn yr ydym ni'n ei wneud eisoes i helpu teuluoedd gyda thaliad cymorth tanwydd gaeaf, mae cyngor Pen-y-bont ar Ogwr wedi talu bron i 7,000 o deuluoedd, yn y ffigurau diweddaraf yr wyf wedi'u gweld, ac wedi ymateb i dros 90 y cant o'r holl geisiadau a wnaed. Os gall Llywodraeth Cymru wneud hynny, ac os gall awdurdodau lleol Cymru wneud hynny yng Nghymru, siawns na allai'r Llywodraeth Geidwadol yn San Steffan gamu ymlaen a chwarae eu rhan hefyd.