Mae gennyf i ddau ddatganiad yr hoffwn i alw amdanyn nhw. Yn gyntaf, mae'r argyfwng costau byw yn taro pawb yn galed, ac ar ymweliad diweddar â fferm deuluol Anthony yn Abercynffig dysgais i faint mae'r argyfwng yn taro ffermwyr. Gwnaethon nhw fanylu ar sut mae chwyddiant wedi cynyddu pris gwrtaith, er enghraifft, o £8,000 i £18,000 y flwyddyn, gyda thueddiadau tebyg ar hyd a lled llawer o'r cyfleustodau a'r offer sydd eu hangen arnyn nhw i gynnal eu fferm. Felly, byddwn i'n gwerthfawrogi datganiad ar ba gymorth sydd wedi'i ddarparu i'r gymuned ffermio, nid yn unig ym Mhen-y-bont ar Ogwr, ond ledled Cymru, fel y gallan nhw fforddio parhau i weithredu a chyflenwi bwyd o ansawdd uchel i'r farchnad ddomestig yn ystod yr argyfwng costau byw hwn. Rwy'n credu ei bod yn gwbl glir i'r gymuned ffermio nad yw'r gefnogaeth honno'n dod gan y Torïaid yn San Steffan. 

Yn ail, hoffwn i ymuno â fy nghyd-Aelod Sarah Murphy i ofyn am ddatganiad ar yr hyn y bydd Llywodraeth Cymru yn ei wneud i ymdrin â'r gostyngiad anochel yn nifer y merched sy'n chwarae rygbi o ganlyniad i benderfyniad Undeb Rygbi Cymru i roi'r gorau i ariannu timau cymysg ar ôl 11 oed. O'r sgyrsiau y mae Sarah a minnau wedi'u cael, mae'n ymddangos bod Undeb Rygbi Cymru yn beio merched am beidio â bod eisiau chwarae rygbi neu'n wfftio'r gostyngiad mewn merched sy'n chwarae rygbi fel digwyddiad naturiol. Pa ffordd bynnag yr ydych chi'n dewis edrych arno, mae'n gam yn ôl ac mae wedi achosi pryder mawr. Rwy'n credu yn sylfaenol, os ydym ni eisiau newid y diwylliant yn ein cymdeithas, na allwn i ddod o hyd i well le i ddechrau na'n timau rygbi, yn enwedig mewn cymunedau fel fy un i a Sarah, lle mae'r clwb rygbi, yn amlach na pheidio, yn ganolog i'r gymuned. Wedi'r cyfan, mae rygbi ar gyfer pawb.