Part of the debate – Senedd Cymru am 2:39 pm ar 15 Chwefror 2022.
Mae fy etholwr, Evelyn, a'i mam, Jacqui, wedi cysylltu â mi, ar ôl cael sioc a bod yn hynod siomedig o ddarganfod y bydd Undeb Rygbi Cymru, o fis Medi 2022, yn atal merched rhag chwarae rygbi cymysg dan 12 oed a dan 13 oed. Mae Evelyn yn chwaraewr rhagorol, ac yn gapten chwaraeon dan 12 oed Pen-y-bont ar Ogwr, yn ogystal â chwarae i Ysgol Gyfun Brynteg. Gwnes i gyfarfod ag Undeb Rygbi Cymru i ofyn pam a sut y cafodd y penderfyniad hwn i wahardd merched o rygbi cymysg ei wneud. Hyd yma, nid yw Undeb Rygbi Cymru wedi darparu unrhyw dystiolaeth bod ymgynghoriad teg wedi'i gynnal a oedd yn cynnwys gofyn i'r merched yr effeithiwyd arnyn nhw a'u ffrindiau tîm ynghylch eu barn, na bod asesiad o'r effaith ar gydraddoldeb wedi'i gynnal. Fy mhryder i yw nad yw merched wedi cael eu holi ynghylch pam eu bod yn rhoi'r gorau i chwarae rygbi ar ôl cael eu gwahardd rhag chwarae'n gymysg mwyach, nac am eu syniadau ynghylch cynyddu eu cyfranogiad, yn hytrach na'u gwahardd yn unig. Rwyf i wedi codi hyn gyda'r Gweinidog chwaraeon a diwylliant, ac rwy'n aros am atebion i fy nghwestiynau gan Undeb Rygbi Cymru, ond, yn y cyfamser, a wnaiff y Gweinidog Cyfiawnder Cymdeithasol ddarparu datganiad ar gyfranogiad merched mewn chwaraeon ledled Cymru?