Part of the debate – Senedd Cymru am 4:45 pm ar 16 Chwefror 2022.
Diolch yn fawr iawn, Lywydd dros dro. Credaf fod heddiw wedi bod yn ddadl dda a phwysig, a diolch i'r holl Aelodau am eu cyfraniadau a'r Gweinidog am ei hymateb. Fe wnaethom ddechrau gyda chyfraniad pwerus gan Joel James, a gefnogodd y ddeiseb yn ei chyfanrwydd, rwy'n credu, ac a dynnodd sylw at addysgu gwyddoniaeth i fenywod a merched yn yr ysgol—digwyddiad hanesyddol a phwysig.
Aethom ymlaen at Darren Millar, a ailadroddodd y pwynt yr oeddwn yn ceisio'i wneud, rwy'n credu, am bwysigrwydd ehangach adeiladau ledled Cymru. Fe gyfeirioch chi at eiddo art déco yn Llandrillo-yn-Rhos ac fe sonioch chi am yr eglwys a'r elusen yr ydych yn ymwneud â hi, ac fe wnaeth y cyd-Aelod, Rhys ab Owen, ymyriad hefyd a dynnai sylw at ei brofiadau gyda'r capeli ledled Cymru.
Ac yna, rhaid imi ddweud, cawsom olygfeydd syfrdanol yn y Senedd, lle cytunodd Jenny Rathbone a Heledd Fychan â'u cyd-Aelodau, Joel James a Darren Millar—mae'n ddiwrnod hanesyddol i'r Senedd, rwy'n dweud hynny wrthych. Ond clywsom gan Jenny Rathbone am dafarn Fictoraidd, tafarn Roath Park yn ei hetholaeth hi, ac y dylai'r penderfyniadau a wneir fod yn unol â Deddf llesiant cenedlaethau'r dyfodol. Honnodd Heledd Fychan y dylem edrych ar adfywio—nid dim ond achub adeiladau o bwysigrwydd hanesyddol, ond eu hadfywio, ail-ddychmygu adeiladau, a mynd ymhellach nag a wnawn eisoes o bosibl.
Ac yna, i ddod at ymateb y Gweinidog, dywedodd y Gweinidog ar y dechrau ei bod yn cydnabod y teimladau cryfion nid yn unig o'r ddeiseb hon ond deisebau tebyg ledled Cymru. Fe gyfeirioch chi at eich etholaeth eich hun yn yr ymateb hwnnw. Ac aethoch ymlaen i nodi ei bod yn annhebygol y byddai'r deisebwyr yn croesawu'r ymateb oherwydd efallai nad dyma'r canlyniad yr oeddent am ei gael, ond fe wnaethoch annog y deisebwyr a'r rhai sy'n teimlo'n gryf am hyn i gysylltu â'u hawdurdod lleol a chyflwyno sylwadau iddynt.
Rwy'n credu—unwaith eto, af yn ôl at fy man cychwyn—fod hon yn ddadl bwysig heddiw. Rwy'n credu mai dyma yw hanfod y Pwyllgor Deisebau: rydym yn trafod ac yn codi'r pwyntiau sy'n flaenoriaethau i bobl yn eu Senedd, Senedd Cymru. Felly, byddwn yn annog pawb sydd am siapio neu ddylanwadu ar ein Senedd, eu Senedd hwy, i ddechrau neu lofnodi deiseb. Mae'r broses yn gymharol hawdd a syml, ac yn amlwg mae'r tîm clercio a phobl eraill sydd y tu ôl i'r llenni ac sy'n gwneud yr holl waith caled—a diolch iddynt am bopeth a wnânt—yn barod ac yn aros i helpu.
Wrth gloi ac i orffen, Lywydd dros dro, ar ran pwyllgor y Senedd, hoffwn ddweud diolch yn olaf i Sara Pedersen am gyflwyno'r ddeiseb hon, pawb sydd wedi llofnodi'r ddeiseb, a'r cyfraniadau hynny heddiw. Diolch yn fawr iawn.