Part of the debate – Senedd Cymru am 6:01 pm ar 1 Mawrth 2022.
Llywydd, rwy'n diolch i'r Aelodau am eu cyfraniadau i'r ddadl. Fel y dywedais i yn fy sylwadau agoriadol, ni allwn ond ystyried y cymalau yr aseswyd eu bod yn cyffwrdd â materion datganoledig ac o fewn cymhwysedd y Senedd. Er bod cymalau sy'n cyd-fynd â'n blaenoriaethau ac yn dod â newid cadarnhaol pwysig i Gymru, rydw i'n argymell bod y Senedd yn rhoi cydsyniad, ac mae hynny'n cynnwys, wrth gwrs, diddymu Deddf Crwydradaeth 1824, sy'n gam pwysig o ran dad-droseddoli digartrefedd. Rydym ni wedi ymgyrchu dros hynny ers nifer o flynyddoedd. Felly, mae'n bwysig ein bod yn cefnogi'r ddarpariaeth hon; fel arall byddwn ni'n rhoi Cymru dan anfantais.
Ond rwy'n siomedig bod Llywodraeth y DU wedi gwrthod y newidiadau pwysig hynny a wnaed yng Nghyfnod Adroddiad yr Arglwyddi, nid yn unig o ran y protestiadau—ac mae'r cyfraniadau hynny'n bwysig heddiw gan Aelodau—ond yn arbennig rydw i eisiau dynnu sylw eto at y gwelliant a fyddai'n gwneud casineb at fenywod yn drosedd gasineb, oherwydd roeddem ni i gyd yn cytuno ar hynny yma yn y Siambr hon. Roeddem ni i gyd yn cytuno ar hynny yn y Siambr hon, ac fe wnaethon ni groesawu penderfyniad Tŷ'r Arglwyddi i gefnogi'r gwelliant, a gyflwynwyd gan y Farwnes Newlove. Ac i ddweud eto, byddai'r gwelliant hwnnw'n ei gwneud yn ofynnol i lysoedd drin gelyniaeth yn seiliedig ar rywedd fel ffactor gwaethygol wrth ystyried dedfrydau am droseddau, ac eithrio troseddau rhywiol a throseddau cam-drin domestig penodol. A byddai'n ei gwneud yn ofynnol i'r Ysgrifennydd Gwladol wneud rheoliadau sy'n ei gwneud yn ofynnol i brif swyddogion yr heddlu gadw data am nifer yr adroddiadau sy'n ymwneud â throseddau o'r fath. Fel rydyn ni wedi'i ddweud, ac rydyn ni wedi cytuno yn y Siambr hon, rhaid i gasineb at fenywod fod yn drosedd gasineb a chael ei drin felly. Rhaid i ni i gyd barhau i gefnogi hyn, ac mae'n cyd-fynd mor dda gyda'n hymagwedd at drais yn erbyn menywod a merched, ac rydym ni wedi cael cefnogaeth drawsbleidiol gref, rwy'n credu, am hynny.
Ond o ran y rhannau o'r Bil sydd mewn cymhwysedd sy'n llechwraidd, sy'n effeithio'n negyddol ar hawliau pobl, sydd wedi'u mynegi heddiw, mae gennym ni gyfle unwaith eto i gyflwyno ffrynt unedig a sicrhau bod ein gwrthwynebiadau, unwaith eto, yn cael eu clywed. Felly, rydw i'n eich annog, i ddod i'r casgliad—