Part of the debate – Senedd Cymru am 1:52 pm ar 1 Mawrth 2022.
Rwy'n ddiolchgar, Llywydd; rwy'n ddiolchgar i chi am ganiatáu'r cwestiwn hwn y prynhawn yma. Rwy'n credu y bydd llawer ohonom ni wedi gweld y lluniau a ddaeth allan o Wcráin neithiwr o feddygon a pharafeddygon yn ceisio achub bywyd merch chwech oed—merch a oedd yn byw ei bywyd bob dydd ac a lofruddiwyd gan fyddin Rwsia. Ni allwch chi gael ymosodiadau diwahaniaeth heb anafusion. Ni allwch chi dargedu ardaloedd sifiliaid a chartrefi pobl yn ddiwahaniaeth heb ladd pobl. Ac un o'r pethau mwyaf llethol rwy'n credu ein bod ni i gyd wedi ei weld fu effaith rhyfel ar bobl yn Wcráin, pobl sy'n gwbl ddiniwed, nad oes ganddyn nhw unrhyw ddadl â phobl Rwsia ac nad oes ganddyn nhw unrhyw ddadl â phobl mewn mannau eraill. Pobl, fel ni ein hunain, sy'n byw ein bywydau bob dydd ein hunain. Nid wyf i'n credu bod unrhyw un yn y Siambr hon nac mewn mannau eraill nad oedden nhw'n teimlo'r boen o wylio'r lluniau o'r ferch honno neithiwr, ac na roddodd eu hunain ym meddyliau a chalonnau ei theulu a'i rhieni wrth iddyn nhw wylio ei bywyd yn diflannu. Ni allwn sefyll o'r neilltu wrth i'r trais moesol hwn ddigwydd heb weithredu. Rwy'n ddiolchgar i'r Prif Weinidog am ei eiriau. Rwy'n ddiolchgar i Lywodraeth Cymru am rym y datganiad y maen nhw wedi ei wneud, a grym y ddadl y maen nhw wedi ei gwneud i amddiffyn pobl Wcráin, fel y gwnaethom ni ddiogelu pobl, a cheisio diogelu pobl, Affganistan a Syria yn y gorffennol.
Prif Weinidog, a allwch chi roi addewid i ni nawr y byddwch chi'n parhau i weithio gyda'r gweinyddiaethau eraill yn y Deyrnas Unedig i sicrhau bod y gallu gennym i ymateb i'r argyfwng dyngarol hwn, ein bod ni'n gallu estyn allan a rhoi ein breichiau o amgylch pobl Wcráin sydd angen y cymorth hwnnw gymaint heddiw, y byddwn ni'n arwain ac y byddwn ni'n parhau i wneud grym y ddadl foesol bod Putin yn cyflawni troseddau rhyfel? Ac rwy'n croesawu cam Lithwania y bore yma yn y Llys Troseddau Rhyngwladol i agor ymchwiliad i Vladmir Putin, ac rwy'n gobeithio y bydd Llywodraeth Cymru a Llywodraeth y DU yn cefnogi hynny. Ac rwy'n gobeithio y byddwn ni'n rhoi ein holl wahaniaethau gwleidyddol o'r neilltu yma ac mewn mannau eraill ac yn rhoi buddiannau pobl Wcráin yn gyntaf ac yn sicrhau ein bod ni'n gweithio gyda'n gilydd ledled y wlad gyfan hon a'r Siambr gyfan hon i sicrhau bod y wlad hon, bod Cymru, ar ei diwrnod cenedlaethol, yn ymestyn llaw cyfeillgarwch a chefnogaeth a chariad i Wcráin a'r bobl sy'n dioddef mor ofnadwy yno.