Part of 3. Cwestiynau Amserol – Senedd Cymru am 3:17 pm ar 2 Mawrth 2022.
Rwy’n ddiolchgar am gael cymryd rhan yn y cwestiwn hwn, a diolch i Mabon am ei ofyn. Yn wahanol i Samuel Kurtz, a fydd yn ceisio amddiffyn yr anghyfiawnadwy, ac sydd wedi llyncu, yn amlwg, y llyfr bach du neu beth bynnag a roddwyd iddo i wneud hynny, nid wyf yn teimlo mor sicr, ac rwy'n siŵr na fydd y ffermwyr yn fy ardal a'i ardal yntau'n teimlo mor sicr ychwaith. Mae'n ffaith—gadewch inni gadw at y ffeithiau yma—fod lles anifeiliaid Awstralia yn is. [Torri ar draws.] Rydych yn llygad eich lle, cytundeb masnach Seland Newydd yw hwn bellach. Gŵyr pob un ohonom fod cryn ddibyniaeth yn ein hardal ar allforio cig oen o Gymru, ac yn fy marn i, dyna yw'r cig oen gorau yn y byd; nid oes unrhyw amheuaeth ynglŷn â hynny. Ond ni allwn anwybyddu'r ffaith y bydd yr holl gytundebau masnach hyn yn cael effaith gronnol. Nid oes ots faint y ceisiwch ei gyfiawnhau. A bydd hynny ynddo’i hun yn cael effaith negyddol ar y ffermwyr yma yn y DU, yn enwedig yma yng Nghymru. Roedd Brexit i fod i sicrhau rhyddid. Wel, nid yw'n mynd i sicrhau llawer o ryddid i'r ffermwyr hyn pan nad oes ganddynt unrhyw arian yn eu pocedi. Felly, fy nghwestiwn i chi, Weinidog, yw: y tu hwnt i’r hyn y mae Llywodraeth Cymru eisoes yn ei wneud i gefnogi ffermwyr Cymru, sy’n llawer mwy na Llywodraeth y DU gyda llaw, beth arall y gall Llywodraeth Cymru ei wneud, o gofio bod y gyllideb i ffermwyr eisoes wedi’i lleihau lawer gormod, fel bod Llafur Cymru yn sicrhau dyfodol ffermio yma yng Nghymru, yn wahanol i’r Llywodraeth Dorïaidd sy’n benderfynol o’i ddinistrio?