A gaf i ofyn am un datganiad ac un ddadl? Mae'r datganiad yn un y gwn i y bydd y Trefnydd yn gyfarwydd ag ef yn ei swyddogaeth adrannol hefyd. Yn ôl yn hydref 2019—. Mae'n ddrwg gennyf i, rwy'n datgan buddiant fel hyrwyddwr eogiaid yr Iwerydd ar gyfer y Senedd. [Chwerthin.] Ond yn hydref 2019, cafodd y cynllun gweithredu ar gyfer eogiaid a brithyllod y môr ei gyflwyno. Roedd ganddo gyfres o gamau gweithredu a ddeilliodd ohono. Rwy'n amau y gallai rhai ohonyn nhw fod wedi cael eu taro gan ffactorau diweddar, gan gynnwys y pandemig a'r gallu i fynd allan a monitro a gwerthuso ar lawr gwlad. Felly, byddai'n dda cael yr wybodaeth ddiweddaraf drwy ddatganiad ar lawr y Senedd am weithredoedd a chanlyniadau'r cynllun hwnnw, a lle yr ydym ni, o gofio iddo gael ei gyflwyno, ac rwy'n dyfynnu, gan gydnabod, y

'dirywiadau difrifol...mewn "eogiaid y gwanwyn" cynnar a bellach gan holl gydrannau oedran môr eogiaid ac, yn fwy diweddar, brithyllod y môr', hefyd. Mae iechyd y stociau pysgod mudol hynny'n arwydd o iechyd nid yn unig ein hafonydd, ond hefyd ein hamgylchedd morol ledled y DU ac yn fyd-eang hefyd. Felly, byddwn i'n croesawu datganiad.

Byddai hefyd yn gyfle i brofi barn pobl, yma yn y Siambr hon, ar fater ffermio eogiaid â chewyll. Mae cwestiynau mawr wedi'u codi ynghylch cynaliadwyedd hyn, ac nid cwestiwn i'r Alban yn unig ydyw ond lle bynnag y bydd hyn yn digwydd. Oherwydd mae'n fater yn ymwneud a pharasitiaid ac effeithiau parasitiaid ar eogiaid gwyllt ac eogiaid ymfudol, plaladdwyr sy'n cael eu rhyddhau o eogiaid mewn cawell a'r effaith ar eogiaid gwyllt a rhywogaethau gwyllt eraill, a hefyd mater o fwyd protein—y sgandal a glywsom amdani yn ddiweddar sef 460,000 tunnell o bysgod gwyllt yn cael eu cynaeafu i fwydo eogiaid fferm mewn cewyll. Duw a'n helpo ni o ran yr hyn sy'n digwydd yn y fan honno a'r cwestiwn o gynaliadwyedd ynghylch hyn, ac mae angen sicrwydd arnom ni na fydd hyn byth yn cael ei weld yng Nghymru yn y dyfroedd cynhesach sydd gennym ni yma.

Hoffwn i hefyd geisio dadl, os caf i—