Part of the debate – Senedd Cymru am 4:03 pm ar 8 Mawrth 2022.
Diolch i chi. Rwy'n gwybod ambell i beth am y gwasanaeth iechyd ac am fuddsoddi mewn dewisiadau ynglŷn â'n gweithlu yn y dyfodol. Mewn gwirionedd, dyma un o'r pethau a wnaethom ni'n rheolaidd. Rydym ni bob amser, yn y cyfnod yr oeddwn i'n Weinidog iechyd, ond yng nghyfnod Eluned Morgan y Gweinidog newydd hefyd, wedi buddsoddi'r swm uchaf posibl yn yr hyn y gall ein cyfundrefn ni ei hyfforddi yn llwyddiannus o ran ein gweithlu iechyd yn y dyfodol. Yr hyn a wnaethom ni hefyd oedd nid yn unig y dewis y gallwn ni yn sicr ei wneud i gadw pethau fel y fwrsariaeth, i sicrhau nad yw pobl yn rhoi'r ffidil yn y to, ond i geisio sicrhau bod rhai amodoldebau hefyd, fel bod pobl sy'n cael y cymorth ychwanegol hwnnw nad yw ar gael dros y ffin yn ymrwymo wedyn i weithio o fewn ein system ni hefyd. Rydym ni'n gwybod y bydd angen mwy o bobl arnom ni yn ein sector iechyd a gofal yn y dyfodol. Mae hyn yn rhannol oherwydd ein bod ni wedi llwyddo o ran bod gennym ni boblogaeth sy'n cyrraedd oedran teg, mae hyn yn rhannol oherwydd ein bod ni'n gwybod ein bod ni am golli rhai o'n staff ni yn dilyn y pandemig—pobl a fydd yn dymuno gadael eu gyrfaoedd yn gynnar neu beidio â gweithio amser llawn am gymaint o flynyddoedd ag y bydden nhw wedi gwneud fel arall. Ac rydym ni hefyd, rwy'n ofni, yn sicr y byddwn ni'n gweld mwy o angen am iechyd a gofal yn dod i mewn i'n system hefyd.
Y rheswm yr ydym ni'n buddsoddi yn incwm y bobl sydd yn ein sector gofal cymdeithasol ni, a'r sector gofal preswyl a gofal cartref yn arbennig felly, yw ein bod ni'n dymuno gweld pobl yn cael eu gwobrwyo yn deilwng am eu gwaith. Y cyflog byw gwirioneddol yw'r cam cyntaf tuag at wneud hynny. Rydych chi yn llygad eich lle wrth dynnu sylw at y ffaith y bydd buddsoddi yn y gweithwyr hynny'n arwain at yr arian hwnnw'n mynd i deuluoedd lleol a chymunedau lleol. Nid pobl a fydd yn cuddio eu cyfoeth ar ynysoedd y Seychelles neu ryw awdurdodaeth arall yw'r rhain; fe fyddan nhw'n gwario arian yn lleol ar eu teuluoedd nhw. Felly, fe allwch chi ddisgwyl ein gweld ni'n dal ati i fuddsoddi. Yn unol â'r cynllun, nid unig ystyr hyn yw'r pwynt yw na ddylai cyflyrau gofal iechyd fod yn rhwystr i waith, ond bod gan y system iechyd a gofal cymdeithasol swyddogaeth bwysig ynddi hi ei hun oherwydd ei bod yn gyflogwr mawr o ran cyflawni uchelgeisiau'r cynllun hwn a chreu Cymru decach, gryfach, wyrddach.