Roedd yr araith gyntaf a wneuthum yn y Siambr hon yn 2016 yn ymwneud â thai, ac mae arnaf ofn fy mod yn mynd i wneud yn union yr un araith eto. Ond nid wyf am wneud hynny mewn gwirionedd—nid yw hynny'n hollol wir. Rwyf wedi edrych ar y Cofnod, ac mae'n mynd i fod yn wahanol, er fy mod yn aml yn edrych ar y Cofnod i weld beth a ddywedais wedi imi siarad yn y Siambr beth bynnag. Un o'r pethau a ddywedodd un o'r hen Aelodau wrthyf ar ôl yr araith honno oedd, 'Gwnewch yn siŵr na fyddwch yn gwneud yr un araith yn nhymor nesaf y Senedd os cewch eich ailethol.' David Melding oedd hwnnw. Teimlwn fod David Melding yn aml yn dod â llawer o synnwyr cyffredin i'r ddadl hon, ac ymagwedd lai pleidiol na'r un a welir gan Janet Finch-Saunders heddiw efallai, sy'n wych yn ei ffordd, ond nad oes arni ofn cymryd rhan yn y mathau hynny o ymosodiadau pleidiol wleidyddol.

Gadewch inni edrych ar y gymhariaeth â Lloegr, felly. Gwnaeth Oliver Letwin, yr AS Ceidwadol, waith i Lywodraeth y DU ar adeiladu tai, gwaith a gyhoeddodd yn 2019. Dywedodd yn ei adroddiad fod adeiladwyr tai yn diogelu elw drwy adeiladu cartrefi ar gyflymder sy'n cyfateb i allu'r farchnad i amsugno'r cartrefi hyn am brisiau a bennir drwy gyfeirio at y farchnad ail law leol. Mae hynny'n golygu, wrth i brisiau godi, felly hefyd y mae adeiladu tai'n arafu. Dyna un o'r problemau, a dyna pam y dywedodd Oliver Letwin fod adeiladu tai'n digwydd ar gyflymder araf. Nid yw'n ymwneud â pheidio â chaniatáu i'r farchnad rydd weithredu, fel yr awgrymwyd gan rai o'r Aelodau Ceidwadol; mae'n ymwneud â'r ffaith bod y farchnad rydd yn ddiffygiol. Dyna lle mae'r broblem—y ffaith bod yn rhaid ymyrryd yn gadarn iawn yn y farchnad rydd er mwyn iddi ddarparu'r tai sydd eu hangen arnom.

Yr hyn y soniais amdano yn 2016 oedd bod gan Gaerffili gynllun datblygu lleol a oedd wedi'i gyhoeddi ac yn barod i fynd a'i fod wedi ei wrthod yn llwyr wedyn gan y gymuned a oedd yn byw yng ngogledd Caerffili. Cefais 35 y cant o gyfran o'r bleidlais wrth gael fy ethol yn 2016. Rwy'n falch o ddweud iddo godi 10 y cant y tro hwn. Ond un o'r rhesymau pam y gwneuthum mor wael oedd bod pob plaid, gan gynnwys y Ceidwadwyr, wedi ymosod arnaf oherwydd y cynllun datblygu lleol roedd Caerffili wedi'i gynhyrchu i ateb y galw am dai. Y broblem gyda'r cynllun datblygu lleol yw ei fod yn canolbwyntio'r holl ddatblygiad, yr holl dai, yn ne'r etholaeth sy'n ffinio â Gogledd Caerdydd. Yr hyn a wnaeth y tai hynny oedd tynnu pwysau oddi ar Gaerdydd a dod â'r tai a fyddai'n gymharol rad i ddinasyddion Caerdydd i'r de o Gaerffili. Roedd yn amhoblogaidd iawn. Roedd yn ateb y galw am dai yng Nghaerdydd; nid oedd yn ateb y galw am dai yng Nghaerffili. Nid oedd unrhyw beth yn y cynllun hwnnw y gallech ddweud ei fod yn fforddiadwy. Os gadewch i'r farchnad rydd wneud ei gwaith, fe gewch fwy o hynny. Fe gewch fwy o hynny. Fe gewch y Redrows, y Persimmons, y Barratts yn codi tai'n sydyn ac yn diflannu oddi yno mor gyflym ag y gallant.