Gan symud ymlaen at ganfyddiadau'r pwyllgor, gwnaethom 37 o argymhellion, ac yn amlwg, nid oes gennyf amser i ymdrin â phob un ohonyn nhw heddiw, felly fe wnaf ganolbwyntio ar argymhelliad 1, ac yna'r rhai sy'n edrych ar aelodaeth y comisiwn, dyletswyddau strategol y comisiwn, a'r pwerau i wneud rheoliadau. Ein hargymhelliad cyntaf yw bod y Senedd yn cymeradwyo egwyddorion cyffredinol y Bil. Mae hyn yn unol â'r dystiolaeth a glywsom gan randdeiliaid, a oedd yn cefnogi'r Bil yn gyffredinol a'r angen am ddeddfwriaeth. Mae ein 36 o argymhelliad dilynol yn ceisio cryfhau a gwella'r Bil.

Buom yn archwilio cyfansoddiad y comisiwn yn fanwl, fel y nodir yn Atodlen 1 i'r Bil. Clywsom dystiolaeth glir fod angen sicrhau bod y comisiwn yn adlewyrchu amrywiaeth Cymru gyfan, ac yn fwy penodol, ehangder y ddarpariaeth a'r ymchwil yn y sector ôl-16. Er i'r Gweinidog ddweud wrthym y byddai'r broses penodiadau cyhoeddus yn ceisio sicrhau bod penodiadau'n cael eu tynnu o'r gronfa fwyaf eang o bobl, gwyddom y gall hyn fod yn anodd ei gyflawni'n ymarferol. Mae cyfansoddiad y bwrdd mor hanfodol, a dyna pam yr ydym ni eisiau gweld rhan o'r Bil yn cael ei chryfhau wrth wneud argymhelliad 6. Mae hyn yn galw am i welliannau ei gwneud yn ofynnol i Weinidogion Cymru roi sylw i sicrhau bod y comisiwn yn cynrychioli ehangder a darpariaeth y sector, ac amrywiaeth ehangach Cymru. Gwnaethom argymhellion hefyd o ran dysgwyr ac aelodau cyswllt gweithwyr. Mae'r Bil yn darparu ar gyfer o leiaf dau weithiwr ac o leiaf un cynrychiolydd dysgwyr. Er mai dyma'r isafswm, ac nid y lefel uchaf, credwn y dylai'r Bil fod yn fwy uchelgeisiol.

Bydd gwaith y comisiwn yn sbarduno newid ar draws y sector, ac mae'n hanfodol bod llais y dysgwr a'r gweithiwr yn cael ei glywed ac yn llywio'r broses o wneud penderfyniadau ar lefel uchaf y comisiwn. Yn argymhelliad 7, rydym yn galw am gynnydd yng nghynrychiolaeth y dysgwr a'r gweithiwr. Dylai'r Llywodraeth roi arweiniad clir ar sicrhau bod llais y dysgwr a'r gweithiwr wrth wraidd y comisiwn. Bydd gwell cynrychiolaeth yn arwain at wneud penderfyniadau gwell. Nid oedd y dystiolaeth a gasglwyd gennym yn gweld hyn fel gwrthdaro buddiannau.

Ar hyn o bryd, mae gan gynrychiolwyr y dysgwyr a'r gweithwyr statws cyswllt heb unrhyw hawliau pleidleisio. Rydym ni'n credu y dylen nhw fod yn aelodau llawn sydd â hawliau pleidleisio, fel y nodir yn argymhelliad 8. Wrth gasglu tystiolaeth, clywsom sut, ar draws y sector, y mae cynrychiolwyr myfyrwyr yn eistedd ar gyrff llywodraethu sydd â hawliau pleidleisio llawn ar hyn o bryd. O leiaf, dylai'r comisiwn fod yn cyfateb i'r arferion da presennol, neu yn wir yn mynd ymhellach. Credwn fod rhoi hawliau pleidleisio i gynrychiolwyr dysgwyr a gweithwyr yn helpu i wneud hyn.

Un o'r newidiadau mawr i'r Bil yr ydym yn ei drafod heddiw, o'i gymharu â'r Bil drafft, fu cyflwyno'r dyletswyddau strategol yn Rhan 1. Croesawyd y rhain yn gyffredinol gan randdeiliaid, ond clywsom safbwyntiau gwahanol ar sut y gellid ehangu a gwella'r rhain. Cawsom ein hargyhoeddi gan rywfaint o'r dystiolaeth hon, a arweiniodd at wneud argymhelliad 10, hyd at 19, ar y dyletswyddau strategol. Fe wnaf yn awr yn tynnu sylw'n fanylach at rai o'r argymhellion hynny.

O ran y ddyletswydd strategol ar hyrwyddo addysg drydyddol drwy gyfrwng y Gymraeg, roeddem yn teimlo y gallai'r Bil fod yn fwy beiddgar ac yn fwy unol ag uchelgais Llywodraeth Cymru yn 2050 o filiwn o siaradwyr Cymraeg. Bydd y sector ôl-16 yn chwarae rhan hanfodol yn y gwaith o gefnogi'r gwaith o gyflawni'r nod hwnnw. Rydym ni eisiau gweld y comisiwn yn chwarae rhan yn y gwaith o gynhyrchu galw ac nid dim ond ateb galw rhesymol. Mae'r sector eisoes yn dechrau o waelodlin isel o ddarpariaeth cyfrwng Cymraeg, a gyda chynnydd mewn addysg cyfrwng Cymraeg yn y sector cyn-16 gorfodol, mae angen i ni sicrhau bod digon o gapasiti i helpu dysgwyr i barhau ag addysg yn eu dewis iaith. Felly, rydym yn gwneud argymhelliad 15, yn galw am welliannau i gryfhau'r ddyletswydd ar y comisiwn i hyrwyddo addysg drydyddol cyfrwng Cymraeg.

Mae'r Gweinidog wedi pwysleisio i ni bwysigrwydd sicrhau bod y sector yn canolbwyntio ar y dysgwr, a gyda hyn mewn golwg, rwy'n croesawu heddiw ymrwymiad y Gweinidog i welliannau i gyflwyno hynny i hybu llais y dysgwr. Mae argymhelliad 18 yn galw am ychwanegu'r ddyletswydd strategol hon at y Bil. Bydd hyn yn unol â bwriadau polisi'r Bil a bydd yn arwydd clir o bwysigrwydd y dysgwr yn y sector.

Gan symud ymlaen at y pwerau i wneud rheoliadau yn y Bil, mae gan y Bil dros 40 o'r rhain a bydd llawer o'r manylion ynghylch sut y bydd y Bil yn gweithredu'n ymarferol yn y rheoliadau. Yn fras, rydym ni'n credu bod hyn yn briodol a byddwn yn galluogi gwneud newidiadau yn y dyfodol, pan fo angen. Ond roeddem yn siomedig na fyddwn yn gweld unrhyw reoliadau drafft tan ar ôl i'n gwaith craffu ddod i ben. O ystyried yr amser y mae wedi'i gymryd i ddatblygu'r Bil, rydym ni'n credu y dylai rhai rheoliadau allweddol fod wedi'u cyhoeddi ar ffurf ddrafft fel rhan o waith craffu Cyfnod 1. Rydym yn rhestru'r rheini yn argymhelliad 36. Os na all y Gweinidog ddarparu rheoliadau drafft cyn diwedd y camau diwygio, byddem o leiaf yn gofyn am ragor o wybodaeth am syniadau presennol y Llywodraeth ar gynnwys tebygol y rheoliadau. Bydd hyn yn helpu i lywio'r broses o gyflwyno gwelliannau i Aelodau ac yn gwella'r broses o graffu ar y Bil. Rwy'n sylwi bod hwn yn fater y mae'r Pwyllgor Deddfwriaeth, Cyfiawnder a'r Cyfansoddiad hefyd wedi'i nodi yn ei adroddiad.

Fel y dywedais i, nid oes gennyf amser i ymdrin â'n holl argymhellion—fe wnaf roi blas i chi o'r meysydd eraill yr ydym ni'n ymdrin â nhw. Rydym yn galw am welliannau ar gryfhau annibyniaeth y comisiwn, pwerau ariannu a dyletswyddau, y chweched dosbarth, cynlluniau amddiffyn dysgwyr, rhannu gwybodaeth a phwerau o ran corfforaeth uwch. Mae ein hadroddiad yn eithaf manwl a hirfaith; mae'n manylu'n fanwl iawn yn y maes hwn. Anogaf bob Aelod ar draws y Senedd i ddarllen yr adroddiad cyn y camau diwygio.

I gloi, Dirprwy Lywydd, mae hwn yn Fil pwysig ac arwyddocaol a fydd, gobeithio, yn helpu i gryfhau a grymuso'r sector addysg ôl-16. Edrychaf ymlaen at symud at y camau diwygio a mynd ar drywydd gweithredu'r Bil yn nhymor nesaf y Senedd. Diolch.