7. Dadl: Diwygiad i Setliad Llywodraeth Leol 2021-22

Part of the debate – Senedd Cymru am 4:29 pm ar 15 Mawrth 2022.

Danfonwch hysbysiad imi am ddadleuon fel hyn

Photo of Rebecca Evans Rebecca Evans Labour 4:29, 15 Mawrth 2022

(Cyfieithwyd)

Diolch yn fawr iawn i Peter Fox am ei gyfraniad a hefyd am gadarnhau cefnogaeth y Ceidwadwyr Cymreig i'r cynnig hwn heddiw. Felly, rwy'n hapus i ymateb i'r cwestiynau penodol hynny. Felly, ydy, mae'r adroddiad cyllid llywodraeth leol diwygiedig yn adlewyrchu'r cynnydd o £50 miliwn mewn cyllid, ac roedd hynny, fel y dywedodd Peter Fox, wedi ei gyhoeddi wrth gyhoeddi'r ail gyllideb atodol. Ac mae'n £10 miliwn ychwanegol y gallaf i ddweud sydd ar gael heddiw, gan ystyried ble rydym ni ar ddiwedd y flwyddyn ariannol ac edrych ar yr adnoddau sydd ar gael i ni. Roedd y £50 miliwn ar adeg gosod yr ail gyllideb atodol, ond rwy'n gallu darparu'r £10 miliwn ychwanegol yn awr, ac mae hynny, fel y dywedais i, yn adlewyrchu'r ffordd y mae'r gyllideb sydd gennym ni ar gyfer y flwyddyn ariannol hon yn cael ei rheoli.

O ran sut yr ydym ni wedi cyrraedd y ffigur hwn a sut yr ydym ni wedi cyrraedd yr hyn y gallai awdurdod lleol fod yn dymuno ei wario hyn arno, unwaith eto mae hynny wedi bod drwy drafodaeth gyda llywodraeth leol. Byddwch chi'n cofio'n ddiweddar i mi gyhoeddi £70 miliwn ychwanegol mewn cyfalaf; wel, digwyddodd hynny yn dilyn rhai sylwadau cryf yr oedd llywodraeth leol wedi eu cyflwyno i mi o ran atgyweirio ffyrdd yn lleol, er enghraifft. Felly, er mai mater i awdurdodau lleol yw penderfynu sut i wario'r arian hwnnw—mae ganddyn nhw hyblygrwydd llwyr—mae dealltwriaeth hefyd ei fod wedi ei seilio ar yr hyn y gwnaethon nhw ddweud wrthyf i y mae angen y cyllid arnyn nhw ar ei gyfer. Mae ganddyn nhw'r hyblygrwydd hwnnw, ond eto mae gennym ni ddealltwriaeth yn hynny o beth hefyd, ac mae'r un peth yn wir yma, oherwydd bod hon yn ffordd arall, rwy'n credu, lle gall awdurdodau lleol ddangos eu hymrwymiad clir iawn, ac rwy'n meddwl, cryf iawn i ddatgarboneiddio a hefyd eu hymrwymiad i ofal cymdeithasol a cheisio recriwtio a chadw staff gofal cymdeithasol.

Dyma rai enghreifftiau o'r ffyrdd y mae llywodraeth leol wedi cynnig syniadau ar gyfer ffyrdd y gallan nhw ddefnyddio'r cyllid ychwanegol hwn. Wrth gwrs, mae'n rhoi rhywfaint o hyblygrwydd i awdurdodau lleol yn y dyfodol hefyd, pe byddan nhw'n penderfynu gwario'r arian hwn mewn camau, oherwydd fel yr ydym ni wedi ei drafod o'r blaen, blynyddoedd 2 a 3 o'r adolygiad hwn o wariant sy'n anoddach i awdurdodau lleol. Bydd angen iddyn nhw ystyried hyn wrth iddyn nhw benderfynu sut i wario'r arian ychwanegol a gyhoeddwyd heddiw.