Part of 1. Cwestiynau i'r Prif Weinidog – Senedd Cymru am 2:04 pm ar 22 Mawrth 2022.
Prif Weinidog, ym mis Mehefin y llynedd, adroddwyd mai Cymru sydd â'r gyfran uchaf o blant yn y DU sy'n derbyn gofal gan y wladwriaeth. Roedd 7,170 o blant yn derbyn gofal oddi cartref yng Nghymru, sef 1.14 y cant o'r plant mewn gwirionedd. Fel y gwnaethoch chi a fy nghyd-Aelod Rhys ab Owen sôn, mae'r gyfradd wedi cynyddu'n sylweddol yma yng Nghymru, ac mae'r duedd hon yn destun pryder, yn enwedig yr effaith ar y canlyniadau i blant sy'n cael eu derbyn i ofal o ran cyrhaeddiad addysgol, iechyd, diweithdra, digartrefedd a chyfiawnder troseddol. Fodd bynnag, ceir amrywiadau sylweddol lleol ar draws awdurdodau lleol yma yng Nghymru. Mae tystiolaeth yn awgrymu bod y gwahaniaethau hyn yn gysylltiedig â'r rhyngweithio rhwng arferion diogelu, lefelau amddifadedd a ffactorau rhieni, ac mae tuedd i roi mwy o bwyslais yng Nghymru ar ddod o hyd i leoliadau parhaol i blant, yn hytrach nag ailuno teuluoedd biolegol â'u plant, er bod llawer o deuluoedd yn dymuno gweld ailuno.
Felly, Prif Weinidog, gan nad yw'r cyfrifoldeb am blant mewn gofal yn nwylo adrannau gwasanaethau cymdeithasol yn unig—ac rwy'n gwybod eich bod chi wedi sôn yn eich ateb blaenorol fod y pwyslais ar lywodraethau lleol, yn ogystal â'r llysoedd—a bod amrywiaeth o asiantaethau mewn gwirionedd yn darparu gwasanaethau i blant a theuluoedd sydd mewn perygl, beth mae'r Llywodraeth yn ei wneud yn benodol i wella arferion gwaith i hwyluso gwell profiadau a chanlyniadau i'r rhai sy'n dod i gysylltiad â'r gwasanaethau hyn? Diolch.