4. Datganiad gan Weinidog y Gymraeg ac Addysg: Safonau ac Uchelgeisiau Uchel i Bawb

Part of the debate – Senedd Cymru am 3:39 pm ar 22 Mawrth 2022.

Danfonwch hysbysiad imi am ddadleuon fel hyn

Photo of Jeremy Miles Jeremy Miles Labour 3:39, 22 Mawrth 2022

Diolch i'r Aelod am y cwestiynau hynny. Mae hi'n gwbl gywir i ddweud bod angen parhau i gefnogi ysgolion drwy'r cyfnod y maen nhw'n mynd drwyddo ar hyn o bryd, sy'n gyfnod sy'n parhau i fod yn heriol, wrth gwrs. Mi wnaeth hi ofyn tua'r diwedd am gadarnhad o'r hyn sydd wedi cael ei wario yn cefnogi'n hysgolion ni. Yn y flwyddyn ariannol hon, er enghraifft, mae yna ryw £278 miliwn o arian yn benodol ar gyfer yr ymateb i COVID, sy'n gynnydd dros y £220 miliwn yn y flwyddyn ariannol flaenorol. Mae'r ffynhonnell arian honno wedi dod i ben o ran yr arian sy'n cael ei ddarparu i Lywodraeth Cymru gan y Llywodraeth yn San Steffan, ond, er gwaethaf hynny, yn cydnabod y pwynt mae'r Aelod yn ei wneud nad yw'r angen yn dod i ben, byddwn ni'n parhau i ariannu'r cynllun AAAS, sydd yn rhyw £37.5 miliwn y flwyddyn hon ac yn y dyfodol, a hefyd arian ar ben hynny i ymateb i'r anghenion sydd yn dod gan ddysgwyr gydag anghenion dysgu ychwanegol ac ati, ynghyd â'r arian wnes i sôn amdano yn yr ateb i Laura Jones, sydd yn mynd i gael ei fuddsoddi i ymateb i'r heriau o ran iechyd meddwl a llesiant yn benodol i'n disgyblion ni ac i staff ysgol. Byddaf yn gwneud datganiad pellach ynglŷn â hynny yn y diwrnodau sydd i ddod. 

Mae'n iawn beth mae'r Aelod yn ei ddweud bod y pwysau o ran costau byw ar rai o'n disgyblion ni yn ddirfawr ar hyn o bryd. Felly, rwy'n gwybod ei bod hi'n cydnabod ac yn croesawu beth mae Llywodraeth Cymru wedi gallu gwneud o ran ehangu'r PDG mynediad i'r disgyblion hynny sy'n manteisio ar hynny er mwyn cyrraedd mwy o gostau ysgol, ynghyd ag ymestyn ein gallu ni i ddarparu prydau bwyd am ddim dros y gwyliau, ac, ar ben hynny, yr ymrwymiadau yn y cytundeb cydweithio gyda Phlaid Cymru, wrth gwrs.

Gwnaeth hi bwynt pwysig ynglŷn â'r gallu i bob disgybl fanteisio ar yr hyn rydym ni'n sôn amdano fe yn y datganiad heddiw. Wrth gwrs, holl bwrpas y datganiad yw sicrhau bod y cyfleoedd a'r ddarpariaeth ar gael i bob disgybl. Roeddech chi'n sôn am ysgolion newydd; roeddwn i gyda Sioned Williams yn agor ysgol newydd yn fy etholaeth i ddydd Gwener diwethaf, sydd yn enghraifft ddisglair iawn o adnoddau cymunedol ar gael i gymuned. Mae cyfran uchel o ddisgyblion yn yr ysgol honno yn cael prydau am ddim. Roedd e'n grêt i weld y ddarpariaeth o ran adnoddau chwaraeon, ond hefyd drama, cerddoriaeth ac ati, fydd ar gael iddyn nhw, wrth gwrs, ond hefyd i'r gymuned ehangach.

Mae'r pwynt mae hi yn ei wneud o ran trafnidiaeth, wrth gwrs, yn bwynt pwysig iawn. Rwy'n cydnabod fod hynny'n ffactor pwysig. Rydym ni wedi cael trafodaethau eraill o ran pwysigrwydd hynny, ac rwy'n gwybod bod Lee Waters, fel y Gweinidog sy'n gyfrifol am drafnidiaeth, yn edrych ar beth mwy gellid ei wneud yn y cyd-destun hwnnw am y rheswm pwysig mae hi yn ei ddweud. 

Y pwynt diwethaf i'w wneud yw bod y cwricwlwm yn gyfle i ni allu sicrhau bod mynediad gan bob plentyn i'r safonau uchaf. Mae e'n rhoi hyblygrwydd, mae'n rhoi'r gallu i ysgogi pob disgybl mewn ffordd sydd yn ymateb i'w profiad nhw a'u blaenoriaethau nhw. Rwy'n credu bod yr ysgolion sydd yn gweithio gyda mwy o deuluoedd o gefndiroedd difreintiedig yn croesawu'r datblygiad, oherwydd ei fod yn cynnig mwy o gyfleoedd iddyn nhw. O ran adnoddau, wrth gwrs, mae mwy gyda ni i wneud o ran athrawon a gweithlu addysg yn y Gymraeg. Rydych chi'n gwybod ein bod ni'n gweithio ar hynny gyda rhanddeiliaid ar hyn o bryd, ac yn bwriadu cyhoeddi'r cynllun drafft hwnnw ym mis Mai. O ran cyllideb ysgolion, gwnaf jest atgoffa'r Aelod bod y setliad llywodraeth leol eleni yn rhyw 9.4 y cant yn uwch nag yr oedd e llynedd. Mae'n hanesyddol yn yr ystyr hwnnw. Mae'r pwysau, wrth gwrs, ar awdurdodau lleol yn uchel hefyd, ond mae hynny'n darparu sail gadarn ar gyfer ariannu ein hysgolion ni.