Part of the debate – Senedd Cymru am 4:26 pm ar 22 Mawrth 2022.
Nododd ein pwynt rhinweddau cyntaf fod y cynnydd sylweddol yn nisgresiwn yr awdurdod sy'n codi tâl, o 100 y cant i 300 y cant, yn ymddangos fel pe bai'n ymgysylltu ag erthygl 1 o brotocol cyntaf y confensiwn Ewropeaidd ar hawliau dynol. Er cydnabyddir a derbynnir y gall gwladwriaethau ymyrryd ag eiddo dinesydd, yn yr achos hwn drwy gynyddu'r tâl treth gyngor ar anheddau gwag hirdymor neu anheddau a feddiennir yn gyfnodol, nid yw'r memorandwm esboniadol na'r nodiadau esboniadol i'r rheoliadau—nac ychwaith, mae'n ymddangos, yr ymgynghoriad gwreiddiol, mewn gwirionedd—yn nodi unrhyw ystyriaeth benodol o'r effaith ar hawliau'r confensiwn. Hefyd, nid ydyn nhw'n datgan bod y cynllun a weithredir gan y rheoliad yn ffordd gymesur o gyflawni nod cyfreithlon yn hyn o beth.
Yn ei hymateb i'n hadroddiad, dywedodd y Llywodraeth yn syml eu bod yn fodlon bod y rheoliadau'n gydnaws â hawliau'r confensiwn. Wel, efallai fod hynny'n wir, Gweinidog, ond siaradodd fy nghyd-Aelod, yr wythnos diwethaf, Alun Davies, yn y Siambr hon, unwaith eto ar ran y pwyllgor, a chododd bryderon unwaith eto am yr ymatebion nad ydynt yn llawn gwybodaeth y mae'r pwyllgor yn eu cael pan fyddwn yn cwestiynu ymhellach rwymedigaeth Llywodraeth Cymru o ran hawliau dynol ac asesiadau o'r effaith ar gydraddoldeb. Felly, a gawn ni ofyn yn barchus i'r Llywodraeth fyfyrio ymhellach ar y ddau sylw hyn, er mwyn sicrhau ein bod yn y dyfodol yn cael esboniad llawn ar y materion pwysig iawn hyn?