14. Cynnig Cydsyniad Deddfwriaethol ar y Bil Etholiadau

Part of the debate – Senedd Cymru am 6:45 pm ar 29 Mawrth 2022.

Danfonwch hysbysiad imi am ddadleuon fel hyn

Photo of Mick Antoniw Mick Antoniw Labour 6:45, 29 Mawrth 2022

(Cyfieithwyd)

A gaf i ddiolch i holl Aelodau a Chadeiryddion y pwyllgorau am eu sylwadau, ac a gaf i ategu nad wyf yn anghytuno â'r pryderon a godwyd o ran craffu? Rwy'n credu ei fod yn un o'r rhannau anffodus o'r ffordd y mae deddfwriaeth wedi bod yn dod o San Steffan a pha mor gyflym y mae'n rhaid i ni fynd i'r afael â materion, gwelliannau a newidiadau, a gorfod mynd ar daith droellog bron drwy Sewel i ddod i gasgliad terfynol. Byddwch yn sylwi, ar y ddeddfwriaeth hon, i bob pwrpas, oni bai am ddwy eitem yno, ni fyddai angen cynnig cydsyniad deddfwriaethol o gwbl ar hyn. Daethom â'r cynnig cydsyniad yn benodol i bwysleisio'r materion cymhwysedd a gawn—nid yr anghytuno ar yr agwedd bolisi, ond y ffaith ein bod yn credu bod materion cymhwysedd, a byddwn yn ymgorffori'r rheini mewn deddfwriaeth yn y dyfodol. 

A gaf i ddweud hefyd, wrth gwrs, mai un o'r problemau, fel y byddwch chi wedi sylwi o'r gwahanol ddyddiadau sydd wedi'u crybwyll, yw bod y trafodaethau wedi bod yn mynd rhagddynt. Effeithiwyd ar yr amserlen gan ad-drefnu ac yna rhai amgylchiadau personol ac yn y blaen a ohiriodd y cyfarfodydd rhyng-weinidogol. Ac, mewn gwirionedd, aeth i'r eiliad olaf o ran y ddwy eitem ddiwethaf hynny o ran trafodaethau a newidiadau. Ond rwy'n cydnabod hynny, ac mae mater sylfaenol yno sydd, yn fy marn i, yn fwy o un rhynglywodraethol o ran y broses ddeddfwriaethol briodol sydd yno. 

O ran y pwyntiau a wnaethpwyd gan Rhys, nid ydym yn cydsynio i'r Bil. Ein gofyniad o dan ein Rheolau Sefydlog yw ymdrin â'r pwyntiau hynny sy'n ymwneud â'n cymhwysedd datganoledig, a'r unig ddarnau yr ydym yn cytuno iddynt, mewn gwirionedd, yw'r eitemau penodol hynny sydd wedi'u nodi yno. Ac fel yr wyf eisoes wedi ei ddweud, mae'r rhan fwyaf o'r Bil arfaethedig wedi'i dynnu allan mewn gwirionedd—mae Cymru wedi'i thynnu allan o hwnnw. A gaf i gytuno â'i ddadansoddiad ar hynny? A gaf i hefyd gadarnhau wrth Alun, bod angen i ni—? Drwy dynnu allan y trefniadau o ran y Comisiwn Etholiadol o ran yr agwedd ar Gymru, rwy'n credu bod hynny wedi bod yn arwyddocaol iawn. Ac mae'n peri pryder i mi, wrth gwrs, am yr hyn sy'n aros o fewn Bil y DU, ond nid yw hynny o fewn ein cymhwysedd. Ac wrth gwrs, mae diwygio etholiadol yn fater yr wyf eisoes wedi gwneud sylwadau arno yn fy natganiad. 

Ac a gaf i ailadrodd y pwynt a wnaethpwyd yn arbennig gan Alun—a byddai'n anfoesgar i mi, oni fyddai, i sôn, pe baech wedi cael eich ffordd ar Ddeddf 2017, na fyddem yn awr mewn sefyllfa i dynnu allan y ddeddfwriaeth hon oherwydd y byddai wedi gwneud cais yn awtomatig? Ac rwy'n credu bod y llywodraeth yn y sefyllfa yn ôl bryd hynny, ein bod yn cydnabod pwysigrwydd cael y rheolaeth gyfansoddiadol honno dros ein system etholiadol. Ac rwy'n credu y dylid rhoi rhywfaint o glod i Lywodraeth Cymru am y penderfyniad penodol hwnnw ar yr adeg benodol honno. Diolch, Llywydd.