Part of the debate – Senedd Cymru am 4:36 pm ar 29 Mawrth 2022.
Diolch, Dirprwy Weinidog, am eich datganiad heddiw. Mae'r pwynt cyntaf yr hoffwn ei wneud yn un syml: mae'r 2,500 o domenni glo segur ledled Cymru yn etifeddiaeth o'n gorffennol diwydiannol ac echdynnu'r cyfoeth mwynau yn systematig o gymunedau fel fy un i yng Nghwm Cynon a'ch un chi dros gyfnod parhaus o gloddio glo, cyfoeth wedi ei wastraffu, bywydau wedi eu haberthu. Mae'n syfrdanol, ond nid yn syndod, fod Llywodraeth y DU yn gwrthod cyflawni ei rhwymedigaethau ar gyfer hyn. Felly, a ydych chi'n cytuno â mi y gallai mynd i'r afael â'r gwaddol hanesyddol hwn fod yn fan cychwyn perffaith ar gyfer eu hagenda codi'r gwastad, gyda'i ymrwymiad , ac rwy'n dyfynnu, 'moesol, cymdeithasol ac economaidd' honedig, oni bai fod y polisi, wrth gwrs, yn ddim ond geiriau gwag a chelwydd?
Mae gen i ddau gwestiwn penodol arall i chi. Yn gyntaf, edrychaf ymlaen at Bapur Gwyn Llywodraeth Cymru yn nodi sut y bydd yn bwrw ymlaen â'i chynigion. Byddwn i'n awyddus iawn i unrhyw waith ymgynghori neu ymgysylltu gasglu barn a phrofiadau pobl sy'n byw ger tomenni glo yn wirioneddol. Felly, Dirprwy Weinidog, pa ystyriaeth ydych wedi ei rhoi ynghylch sut y gellid cyflawni hyn?
A fy nghwestiwn olaf: yn eich datganiad, fe wnaethoch chi gyfeirio at y cynnig yfory, ac rwy'n nodi gwelliant yn enw'r Trefnydd, sy'n sôn am gynnwys pobl leol yn y broses a defnyddio adfer fel man cychwyn ar gyfer swyddi a thwf economaidd. Felly, Dirprwy Weinidog, a wnewch chi roi rhagor o fanylion am syniadau Llywodraeth Cymru ynghylch cyflawni'r nodau hyn, y gwn y byddai cymaint o groeso ar eu cyfer gan bobl sy'n byw yn fy etholaeth i a llawer o hen gymunedau meysydd glo eraill?