Part of 1. Cwestiynau i'r Prif Weinidog – Senedd Cymru am 1:32 pm ar 3 Mai 2022.
Wel, Llywydd, mae Alun Davies yn gwneud cyfres o bwyntiau pwysig iawn yn y fan yna. Mae elw BP wedi mwy na dyblu yn ystod y tri mis diwethaf. Oherwydd effaith prisiau nwy ac olew cynyddol, mae cwmnïau cyflenwi ynni yn gwneud elw ychwanegol o £745 bob eiliad. Dychmygwch hynny. Mae Prif Weinidog y DU yn dweud bod yn rhaid iddyn nhw gadw'r holl arian hwnnw gan fod angen iddyn nhw fuddsoddi yn nyfodol y diwydiant. Ond beth mae BP yn ei wneud mewn gwirionedd? Fel y dywedodd Alun Davies, mae'n prynu cyfranddaliadau yn ôl ac mae'n talu dyledion. Nid yw'n gwneud dim o'r pethau y mae Prif Weinidog y DU yn dweud y mae angen iddo eu gwneud, a gellid defnyddio'r arian hwnnw i helpu'r teuluoedd hynny sy'n wynebu anawsterau bob un dydd. Yn yr amser yr wyf i wedi ei gymryd i ateb y cwestiwn hyd yn hyn, Llywydd, byddai hynny yn ddegau o deuluoedd yng Nghymru a fyddai'n cael cymorth gyda'u biliau.
Ac o ran y pwyntiau eraill a wnaeth yr Aelod, fe wnaeth arweinydd yr wrthblaid gamddeall yn llwyr y pwynt yr oedd yn ei wneud—mae'r cynnydd o 6 y cant i filiau bwyd yn y wlad hon yn deillio'n llwyr o effaith gadael yr Undeb Ewropeaidd. Nid codi prisiau yn Ewrop 12 y cant yw effaith ein hymadawiad â'r Undeb Ewropeaidd. Mae'n hurt ei awgrymu hyd yn oed. Mae'r adroddiad yr oedd fy nghyfaill yn cyfeirio ato yn adroddiad sy'n dweud bod prisiau yn y wlad hon wedi codi 6 y cant oherwydd y costau ychwanegol sy'n gysylltiedig â chynhyrchu bwyd o ganlyniad i adael yr Undeb Ewropeaidd. Efallai nad yw'n gyfforddus i'r Aelod ddeall hynny, ond dyna wnaeth yr adroddiad yr wythnos diwethaf ei ddangos.
Ac o ran safleoedd rheoli ffiniau—y trydydd pwynt a gododd yr Aelod—siawns nad dyna un o'r penderfyniadau mwyaf brawychus. Nawr, mae'r diwydiant amaeth—pwnc y dywedodd arweinydd yr wrthblaid wrthym ni yr wythnos diwethaf a oedd yn bwnc yr oedd yn gwybod am beth yr oedd yn sôn—yn un lle mae cynhyrchwyr yma yng Nghymru bellach yn wynebu cystadleuaeth gan gynhyrchwyr y tu allan heb unrhyw wiriadau o gwbl ar y nwyddau hynny sy'n dod i mewn i'r Undeb Ewropeaidd, tra bod yn rhaid i ffermwr yng Nghymru sy'n ceisio allforio i'r Undeb Ewropeaidd wynebu'r holl rwystrau ychwanegol sy'n dod o adael yr Undeb Ewropeaidd. Mae'n beth rhyfeddol i Lywodraeth y DU ei wneud: honni eu bod nhw'n cymryd rheolaeth yn ôl dim ond i ganfod nad ydyn nhw'n cymryd rheolaeth yn ôl o gwbl.