Darpariaeth 5G

Part of 1. Cwestiynau i'r Prif Weinidog – Senedd Cymru am 2:05 pm ar 3 Mai 2022.

Danfonwch hysbysiad imi am ddadleuon fel hyn

Photo of Mark Drakeford Mark Drakeford Labour 2:05, 3 Mai 2022

(Cyfieithwyd)

Rwyf i yn gobeithio y bydd yr Aelod yn dod o hyd i amser i roi'r hyn y mae newydd ei ddweud wrthym ni mewn llythyr y gall ei anfon at y Gweinidog sy'n gyfrifol am y materion hyn, sy'n Weinidog yn Whitehall, nid yng Nghymru. Fel y ceisiais egluro mor syml ag y gallwn yn fy ateb gwreiddiol, Llywodraeth y DU sy'n gyfrifol am y materion hyn. Nid yw'n fater sydd wedi ei ddatganoli i Gymru. Mae Llywodraeth Cymru wedi camu i mewn i ddarparu rhai cyfleusterau prawf i wirio sut y gall technolegau 5G ddatblygu, er enghraifft, mewn lleoliadau gwledig. Roedd ein rhaglen Datgloi 5G Cymru yn canolbwyntio ar Raglan yn etholaeth Sir Fynwy ac yn ardaloedd y Cymoedd hefyd, lle'r oedd yr un rhaglen honno yn gallu profi'r ffordd orau o ddefnyddio technoleg 5G yng Nglynebwy fel prawf ar gyfer cymunedau'r Cymoedd.

Dyna'r swyddogaeth y gall Llywodraeth Cymru ei chyflawni. Gallwn helpu i wneud yn siŵr bod y dechnoleg yn cael ei dyrannu orau yng Nghymru, ond Llywodraeth y DU sy'n gyfrifol am ddyrannu'r dechnoleg. Eu cyfrifoldeb nhw ydyw. Nid wyf i'n gweld bod gan yr Aelod bwynt arbennig o berthnasol i'w wneud wrth ofyn beth y gall Llywodraeth Cymru ei wneud. Fe wnaf ei atgoffa ei fod wedi sefyll ar sail maniffesto flwyddyn yn ôl a oedd yn dweud y byddai'r Ceidwadwyr Cymreig yn cael gwared ar unrhyw wariant gan Lywodraeth Cymru ar gyfrifoldebau nad oedden nhw wedi eu datganoli, a fyddai'n golygu na fyddai unrhyw wariant o unrhyw fath ar faterion 5G nac unrhyw faterion band eang eraill. Yn ffodus, ni wnaethom ni ddilyn y cyngor hwnnw ac ni wnaeth poblogaeth Cymru chwaith.

Mae Ofcom yn dweud wrthym fod y broses o gyflwyno technoleg 5G yn mynd yn dda yng Nghymru a bod hynny yn arbennig o wir ar hyn o bryd am y llain drefol o amgylch arfordir y de. Mae'n mynd yn dda yn bennaf yng Nghaerdydd, Casnewydd ac Abertawe. Rwy'n gobeithio, am y rhesymau a nodwyd gan yr Aelod, ei bod yn parhau i fynd yn dda, oherwydd, fel y dywedodd, mae'n galluogi cyfres o amcanion polisi pwysig iawn i gael eu dilyn yma yng Nghymru. Ond mae'r cyfrifoldeb yn eglur iawn, ac rwy'n gobeithio y bydd, i'r un graddau helaeth ag y cyflwynodd ei bwyntiau i ni, yn eu gwneud i'r Gweinidogion sy'n gyfrifol amdanyn nhw mewn gwirionedd.