Part of the debate – Senedd Cymru am 3:23 pm ar 3 Mai 2022.
Diolch yn fawr iawn i chi, Mark. Rwy'n credu ei bod hi'n bwysig bod y ffigurau wythnosol a roddir ar ddydd Iau—mewn gwirionedd, fe ddyfynnais i rai 27 Ebrill—yn ffigurau sy'n cael eu rhannu ar sail pedair gwlad. Felly, fel y dywedais i yn fy natganiad, fe allaf i gadarnhau unwaith eto fod 2,300 o fisâu wedi cael eu rhoi i bobl drwy gynllun Cartrefi i Wcráin, y bobl hynny sydd wedi sicrhau trefniadau i ddod i lety arbennig yma, nawdd gan eu teuluoedd, a gyda noddwr yng Nghymru. Ond, mae 670 o'r rhain, o'r 2,300, mewn gwirionedd yn dod drwy lwybr uwch-noddwr Llywodraeth Cymru, ac fe fyddan nhw'n dod i'n canolfannau croeso ni. Felly, dyna'r ffeithiau allweddol ar gyfer 27 Ebrill, ac mae hi'n amlwg y byddwn ni'n cyhoeddi'r ffeithiau, yr ystadegau, ar ddydd Iau i roi'r wybodaeth ddiweddaraf.
Pan fyddwn ni'n cyfarfod—ac rydym ni wedi cyfarfod bob wythnos, mewn gwirionedd, â'r Gweinidog Ffoaduriaid, yr Arglwydd Harrington, Neil Gray a minnau—tri mater yr ydym ni wedi sôn amdanyn nhw, ac rydym ni wedi sôn amdanyn nhw am bythefnos o'r bron: yr oedi—mae hi'n hollbwysig, eich pwynt chi ynglŷn â'r oedi, oherwydd os rhoddwyd y fisâu hyn, pam nad ydym ni wedi gweld mwy o bobl yn cyrraedd—ac rydym ni wedi ystyried diogelu hefyd, a chyllid yn ogystal â hynny. Felly, o ran yr oedi, fe fu yna rwystredigaeth yn eang oherwydd roedd y Gweinidog Ffoaduriaid yn cydnabod ei hunan, wrth aros nid yn unig am—. Fe soniais i am y ffaith y bu yna rwystredigaethau yn arbennig felly lle nad yw pob aelod o deulu cyfan wedi cael ei fisa, ac rwy'n credu bod hynny'n parhau i ddigwydd. Rwy'n credu ein bod ni wedi gweld a chlywed yn y cyfryngau, a'r cyfryngau yng Nghymru, enghreifftiau o hyn yn digwydd yn gyfredol, lle ceir aros am geisiadau gan Wcrainiaid unigol ac nid o ran y teulu cyfan.
Fel mae hi ar hyn o bryd, fel dywedais i, rydym ni'n pwyso ar Lywodraeth y DU i ddiwygio'r prosesau a bod â llai o fiwrocratiaeth. Aeth y Gweinidog Ffoaduriaid, Richard Harrington, i Wlad Pwyl ychydig wythnosau nôl, ac roedd ef yn dweud fod yna rai sydd wedi cael eu fisâu erbyn hyn, ac maen nhw'n ystyried eu trefniadau nhw nawr o ran dod i Brydain, i Gymru, i'r DU. Mae'n rhaid i mi ddweud bod rhai hefyd yn ystyried a ydyn nhw am ddod oherwydd yr oedi a'r fiwrocratiaeth. Rwy'n siŵr eich bod chi wedi gweld adroddiadau fel hyn yn y wasg hefyd, sy'n peri pryder mawr oherwydd fe ddylem ni fod wedi gallu ymateb mor gyflym ag y mae'r gwledydd hynny yn yr UE wedi ymateb. Felly, fe wyddom ni fod yna oedi oherwydd y fiwrocratiaeth, oherwydd y prosesau amrywiol, ond fe gawsom ni sicrwydd ddydd Iau diwethaf gan y swyddog arweiniol yn y Swyddfa Gartref eu bod nhw am gael mwy o weithwyr achos a'u bod nhw'n cyflymu'r broses.
Mae diogelu yn hanfodol; a mater i'r pedair gwlad yw hwnnw. Rydym ni wedi bod yn gweithio gyda'n gilydd, rydym ni wedi bod yn rhannu enghreifftiau, unwaith eto, o'r methiannau o ran pobl sy'n cael eu paru mewn ffordd fwy anffurfiol—efallai bod trefniadau yn chwalu o ran cynllun Cartrefi i Wcráin, a'u bod nhw'n dilyn prosesau paru anffurfiol wedyn nad ydyn nhw'n ddiogel nac yn sicr. Rydym ni wedi gweld enghreifftiau o'r hyn sydd wedi golygu rhoi menywod, yn arbennig, mewn perygl, ac fe roddir ystyriaeth i'r pethau hyn i gyd. Felly, rydym ni wedi rhoi gwiriadau'r Gwasanaeth Datgelu a Gwahardd ar waith, gan weithio gyda'r awdurdodau lleol. Mae gennym ni lythyr, mewn gwirionedd; rydym ni wedi ysgrifennu at bartneriaid lleol a rhanbarthol ynglŷn â gwiriadau'r Gwasanaeth Datgelu a Gwahardd, ac fe allaf i ddangos hwnnw i chi, sydd ar gyfer y prif weithredwyr a phartneriaid statudol o ran y Gwasanaeth Datgelu a Gwahardd, ac mae hwnnw'n trafod swyddogaeth y gwasanaeth iechyd hefyd.
Gan weithio gydag awdurdodau lleol, rydym ni'n gweithio ar lefel yr uwch swyddogion, ac mae prif weithredwyr yn cyfarfod yn rheolaidd hefyd. Wrth gwrs, y materion yr ydych chi'n eu codi o ran diogelu, atal masnachu mewn pobl a chydnabod bod hwnnw'n rhywbeth lle mae'r holl gysylltiadau, fel yr un yr ydych chi'n ymwybodol ohono ac yn ymgysylltu ag ef yn y gogledd—. Maen nhw'n bwysig iawn i'w rhannu gyda ni i sicrhau y gallwn ni atal pobl, a rhoi'r wybodaeth honno'n fwy ffurfiol o ran ein canllawiau ni. Mae hi'n hanfodol o ran addysg y gall plant gael eu derbyn i ysgolion, ac, yn wir, hefyd, mae'n rhaid i mi ddweud, wrth y gwasanaeth iechyd, i'w meddygon teulu nhw, am y gwiriadau sydd ar y gweill o ran iechyd. Fe gaiff hynny ei fonitro bob dydd.