Gwn fod llawer o fy etholwyr wedi cael yr un profiad ag Altaf Hussain, rwy’n siŵr, ond nid yw hynny’n mynd â ni’n bell iawn mewn gwirionedd, yn yr ystyr y gallwn gydnabod bod y gwasanaeth dan bwysau enfawr ar hyn o bryd, yn anad dim y galw enbyd wedi dwy flynedd o gyfyngiadau symud, ond hefyd y ffaith bod llai o gapasiti mewn ysbytai o ganlyniad i'r mesurau iechyd cyhoeddus ychwanegol sydd eu hangen. Nid oes unrhyw ddiben rhoi llawdriniaeth i rywun i fynd i'r afael â chwyn benodol a'u bod yn cael COVID yn ystod yr ymyrraeth honno, oherwydd yn amlwg, mae’r canlyniadau iechyd yn sgil hynny yn annhebygol o fod yn dda iawn. Ac mae hefyd yn wir fod staff iechyd yn dal COVID hefyd, ac yn sicr, nid ydym am iddynt ddod i'r gwaith pan fydd ganddynt COVID, ac mae hynny'n lleihau capasiti staff proffesiynol. Ac nid yw'r rhain yn bobl y gallwn ddod o hyd iddynt yn gweithio yn yr archfarchnad a gofyn iddynt ddod i wneud gwaith yn yr ysbyty yn lle hynny; mae'r rhain yn bobl hyfforddedig sydd angen blynyddoedd o hyfforddiant er mwyn gallu gwneud eu swyddi.

Felly, credaf fod yn rhaid inni gydnabod y poen y mae pawb yn ei ddioddef, ac mae'r Gweinidog iechyd yn gwneud hynny'n rheolaidd, ond mae'n rhaid inni ddod o hyd i atebion sy'n gydlynol ac sydd hefyd yn bosibl. Oherwydd dim ond pythefnos a diwrnod sydd ers i'r Gweinidog iechyd gyhoeddi'r cynllun adfer ar ôl COVID, ac mae braidd yn gynnar ar hyn o bryd i ddweud, 'Beth sy'n digwydd, a pham nad yw'n gweithio?' Felly, credaf fod angen inni feddwl yn graff i weld beth sydd angen inni ei wneud a sut i'w wneud.

Yn sicr, roedd gennym eisoes system a oedd wedi torri. Os oes rhwng 20 y cant a 25 y cant o'r boblogaeth yn aros am apwyntiad ysbyty—ac roedd braidd yn aneglur o gyfraniad Russell pa un ydyw, ond nid oes ots mewn gwirionedd, gadewch inni ddweud ei fod yn un ym mhob pump—mae hwnnw'n ffigur syfrdanol. Ac mae'n rhaid inni fynd i'r afael ag achos y broblem, yn ogystal â thrin y symptomau, felly mae'n rhaid inni fwrw iddi gyda'r agenda atal. Ac mae fy nghyd-Aelod, Lynne Neagle, yn eistedd wrth fy ymyl; ni allai unrhyw un fod yn well Dirprwy Weinidog iechyd y cyhoedd na Lynne Neagle, ac rydym yn sicr yn bwrw ymlaen â’r gwaith o gefnogi pobl â’u hiechyd meddwl, o fynd i’r afael â’r argyfwng gordewdra sydd gennym yn ogystal â mynd i’r afael ag ysmygu, sy’n amlwg yn un o brif achosion canser a llawer o broblemau eraill, yn ogystal â gordewdra. Mae'r achosion afiechyd hyn heb os yn achosi problemau enfawr i’r unigolyn ac i system y gwasanaeth iechyd. A’r adeg orau i ymyrryd ar hynny, os caf ymateb i Rhun ap Iorwerth, yw ar ddechrau’r daith, sef pan fydd menywod yn feichiog. Dyna pryd y maent yn dymuno newid, dyna pryd y maent yn rhoi'r gorau i ysmygu, dyna pryd y maent yn newid eu deiet. Ac mae'n rhaid inni sicrhau bod pobl yn manteisio ar yr arian y gallant ei gael pan fyddant yn feichiog i sicrhau eu bod yn bwyta deiet iach. Felly, mae llawer iawn o bethau y mae angen inni eu gwneud ar hynny, ond ni allwn beidio â'u gwneud, gan fod parhau ar y ffordd yr ydym arni ar hyn o bryd yn gwbl anghynaliadwy.

Un o'r pethau sydd gennym yw—. Nid oes unrhyw ddiben gofyn am fwy o welyau—nid dyna'r broblem; os oes gennych welyau, bydd pobl yn eu llenwi. Mae angen inni wneud ymyriadau’n wahanol, yn fwy effeithiol, yn fwy medrus, yn union fel llawfeddygon orthopedig gogledd Cymru sy’n gwneud llawdriniaethau dydd ar y pen-glin, gan gynnwys y claf a’u teulu yn y broses o baratoi ar gyfer y llawdriniaeth honno er mwyn sicrhau’r canlyniad gorau posibl.