Part of 1. Cwestiynau i'r Prif Weinidog – Senedd Cymru am 1:31 pm ar 24 Mai 2022.
Diolch yn fawr, Prif Weinidog. Mae'r mater penodol hwn yn dod o ardal yr ydych chi yn ei hadnabod yn dda iawn, mae'n debyg, ac mae'n debyg i chi dreulio peth amser yno yn ystod yr etholiadau diweddar—ystad y Felin yn Nhreganna. Nawr, mae'n rhaid i'r trigolion yno dalu ffi flynyddol o £102 am gynnal a chadw parc sy'n ffinio â'r ystad, priffyrdd a mannau gwyrdd heb eu mabwysiadu ac ati. Ac, wrth gwrs, mae hyn ar ben y dreth gyngor y mae angen iddyn nhw ei thalu. Nawr, rwy'n gwybod bod fy nghyfaill Hefin David wedi gwneud llawer o waith ar hyn dros y blynyddoedd, oherwydd nid yw'r trigolion hyn hyd yn oed yn cael manylion am yr hyn y mae angen iddyn nhw ei dalu, ac, wrth gwrs, maen nhw'n talu am wasanaethau y mae pobl eraill sy'n byw yn Nhreganna yn eu cael, i bob pwrpas, am ddim drwy'r awdurdod lleol.
Nawr, cafodd y Felin ei chydnabod yn enghraifft o arfer da, a hynny'n gwbl briodol, gan Lywodraeth Cymru, sef ystad gymysg gyda thai fforddiadwy a phrynu rhydd-ddaliadol. A wnaiff Llywodraeth Cymru ymrwymo i ddod â'r arfer gwael ac annheg hwn i ben drwy annog a hwyluso'r broses o fabwysiadu gwaith cynnal a chadw gan awdurdodau lleol? Diolch yn fawr, Prif Weinidog.