Yr wythnos hon yw Wythnos Beddau Rhyfel Comisiwn Beddau Rhyfel y Gymanwlad. Nod eu hwythnos ymwybyddiaeth flynyddol yw annog cymunedau i ddod at ei gilydd a darganfod treftadaeth y rhyfel byd sydd ar garreg ein drws. Wrth imi siarad, mae gwirfoddolwyr lleol yn weithgar yn fy ninas i yng Nghasnewydd, lle mae mwy na 315 o'r rhai a syrthiodd yn y rhyfel byd cyntaf a'r ail ryfel byd wedi'u claddu mewn 15 o fynwentydd, mynwentydd eglwys a chapeli, gyda'r safle mwyaf ym mynwent Sant Gwynllyw gyda 274 o feddau, a'r lleiaf ym mynwent capel y Bedyddwyr Bethel, ac Eglwys y Santes Fair, Tre'ronnen, gydag un bedd yr un. Ers y bore yma, mae'r tîm, gan gynnwys y preswylydd lleol, Andrew Hemmings, wedi bod ar gornel Charles Street a Commercial Street yng Nghasnewydd, yn siarad gyda thrigolion am ddynion a menywod rhyfeddol lluoedd y Gymanwlad a fu farw yn y rhyfel byd cyntaf a'r ail ryfel byd ac sydd wedi'u claddu yng Nghasnewydd.

Ffocws yr Wythnos Beddau Rhyfel eleni yw'r prosiect Ordinary People, Extraordinary Times. Ochr yn ochr â'r lluoedd arfog rheng flaen, byddwn yn dathlu'r rheini a oedd â rolau hanfodol yn ystod y rhyfel, megis gweithwyr gofal iechyd, logisteg, seilwaith a chyfathrebu. Mae'r digwyddiadau hyn yn digwydd ledled Cymru a gweddill y DU. Y tu ôl i bob bedd rhyfel, mae yna stori ddynol na ddylid byth ei hanghofio. Mae hwn yn gyfle i ddod â'r straeon hynny'n fyw ac i gofio'r aberth a wnaed gan y dynion a'r menywod rhyfeddol hynny.