Rwy'n croesawu'r ddadl heddiw ac rwy'n croesawu penderfyniad Huw i beidio â gwneud pwyntiau gwleidyddol, ac rwyf innau am geisio peidio â gwneud rhai hefyd. Ond rwy'n cytuno gyda fy nghyd-Aelod, Paul Davies, ar ei grynodeb o’r sefyllfa, ac rwyf innau hefyd yn credu'n gryf fod yn rhaid i Lywodraeth y DU anrhydeddu'r ymrwymiad a wnaed ganddi dro ar ôl tro i sicrhau bod Cymru’n cael ei chyfran o gyllid ôl-UE. O’r hyn a glywaf eisoes ar y Pwyllgor Cyllid, ac rydym eto i weld yr ymateb, ceir darlun cliriach o gyllid ôl-Ewropeaidd, ac yn amlwg, mae camddealltwriaeth neu safbwynt gwahanol yma. Yn amlwg, byddai eglurder yn bwysig o'r ddwy ochr, ac nid yw yno, nid yw'r tryloywder hwnnw yno.

Ond credaf fod yn rhaid inni fod yn ofalus nad ydym yn ystyried hyn yn fygythiad cyson i ddatganoli; mae'n gyfle, a chredaf, fel y dywed Huw, ei fod yn gyfle i lywodraethau gydweithio i sicrhau'r gorau oll i'w cymunedau lleol. Fel arweinydd yn y gorffennol, gwn fod awydd i ddatganoli i awdurdodau lleol. Efallai nad ydynt yn dweud hynny'n gyhoeddus mewn rhai ardaloedd, ond ni ddylai unrhyw arweinydd cyngor a’u cabinetau nad ydynt am gael mynediad at yr ysgogiadau i wneud newid gwirioneddol yn eu cymunedau fod yn arweinydd. Dylent fod yn ceisio sicrhau arian i helpu eu cymunedau, yn agos at gymunedau, i helpu busnesau a chynyddu cyfleoedd.

Mae'n rhaid inni gydnabod bod swm sylweddol o arian eisoes wedi bod yn llifo drwy'r gwahanol gynlluniau—£121 miliwn, fe wyddom, ar gyfer prosiectau i wella seilwaith yng Nghymru drwy'r gronfa ffyniant bro; £46 miliwn ar gyfer 165 o brosiectau drwy'r gronfa adfywio cymunedol; a gwyddom y bydd £585 miliwn o'r gronfa ffyniant gyffredin, ynghyd â'r cyllid Ewropeaidd sydd ar ôl, yn cael ei wario ac yn gyfwerth â'r cyfleoedd a oedd yno ynghynt.

Ond Lywydd, nid oeddwn yn mynd i wneud fy nghyfraniad ar ffigurau yn unig. Roeddwn yn awyddus i feddwl am y ddadl hon mewn ffordd ychydig yn wahanol. Yr hyn sydd ar goll o’r ddadl yn fy marn i yw trafodaeth ynglŷn â pham fod angen y cyllid hwn arnom o hyd yn y lle cyntaf, yn dilyn degawdau o fuddsoddiadau tebyg. Fel rhan o’r Undeb Ewropeaidd, roedd Cymru'n cael cyllid sylweddol drwy’r mecanwaith cyllid strwythurol, a oedd yn cael ei ategu gan gyllid Llywodraeth y DU, ond fel y gwyddom yn iawn, y rheswm am hyn oedd bod y rhan fwyaf o Gymru yn y categori ‘llai datblygedig’, sef rhanbarthau â chynnyrch domestig gros y pen cyfartalog o lai na 75 y cant o’r cyfartaledd ar gyfer yr UE. A beth gyflawnodd y gronfa hon mewn gwirionedd? Oes, mae enghreifftiau o brosiectau da sydd wedi bod o fudd i gymunedau, ond mae datblygiad economaidd yn dal i fod ar ei hôl hi, er gwaethaf y gwahanol fentrau a ffrydiau cyllido. Er enghraifft, pan gyrhaeddodd arian Amcan 1 yn gyntaf, roedd gwerth ychwanegol gros yn rhanbarth Gorllewin Cymru a’r Cymoedd yn 62.1 y cant o gyfartaledd y DU. Erbyn 2019, roedd yn 63.4 y cant o'r gwerth ychwanegol gros ar gyfer Cymru gyfan. Erbyn 2019, roedd yn 72.6 y cant yn unig o gyfanswm y DU—[Torri ar draws.] O, mae’n ddrwg gennyf, Jenny—ie, os gwelwch yn dda.