3. Datganiad gan y Dirprwy Weinidog Partneriaeth Gymdeithasol: Y Bil Partneriaeth Gymdeithasol a Chaffael Cyhoeddus (Cymru)

Part of the debate – Senedd Cymru am 2:57 pm ar 7 Mehefin 2022.

Danfonwch hysbysiad imi am ddadleuon fel hyn

Photo of Hannah Blythyn Hannah Blythyn Labour 2:57, 7 Mehefin 2022

(Cyfieithwyd)

Diolch. A gaf i ddiolch i'r Aelod am ei gyfraniad yn ogystal â'r ymrwymiad gan Blaid Cymru i weithio mewn ffordd ystyrlon gyda ni? Mae'r Bil hwn yn cynnig ffrwyno pŵer caffael cyhoeddus a'r manteision ehangach y gall hynny ei gynnig, oherwydd mae'r mesurau a amlinellir yn y Bil yn ceisio ysgogi pŵer pwrs y wlad i fynd ar drywydd, ac yn bwysicach na hynny, sicrhau canlyniadau sy'n fuddiol, yn ehangach, i'n cymunedau ni, i'n heconomi ni, a'n hamgylchedd ni. Mae'r ffordd yr ydym ni'n cyflawni ein gwaith caffael a chomisiynu, a pha mor drylwyr yr ydym ni'n gwneud hynny mewn gwirionedd—y trefniadau masnachol yn benodol, a'r cadwyni cyflenwi—yn cael effaith uniongyrchol ar waith teg, ond ar ganlyniadau eraill o ran llesiant hefyd, yng Nghymru a thu hwnt. Mae'r ddeddfwriaeth hon yn cynnig cyfle i fynd ymhellach i gyflawni'r nodau llesiant hyn o ran caffael, a dyna pam rydym ni wedi dewis cynnwys y nodau llesiant ehangach hynny yn rhan o'r ddeddfwriaeth yn ogystal â gwaith teg yn syml.

Y dyletswyddau caffael hynny ynghylch cyfrannu at les amgylcheddol, cymdeithasol, economaidd a diwylliannol—. Ar wahân i'r dyletswyddau o ran rheoli contractau, nid yw'r Bil yn cynnwys unrhyw fanylion pellach am ddisgwyliadau yn y categorïau hyn, ac rwyf i o'r farn mai dyna pam mae cyfle gwirioneddol i'w gael yma i gydweithio i ddatblygu canllawiau statudol sy'n nodi sut y dylai cyrff cyhoeddus nodi'r amcanion caffael hynny sy'n gyfrifol yn gymdeithasol a'r hyn y dylid ei gynnwys yn y broses gaffael honno, megis mewn adroddiadau blynyddol ac, yn bwysig iawn, i wneud i'r data hynny i gynnwys y data y mae angen i ni fod yn eu casglu a'u hadrodd i gyflawni'r amcanion hynny yn fwy effeithiol fel y bu'r Aelod a'i gydweithwyr ar feinciau Plaid Cymru, fel roeddech chi'n sôn, yn eu codi ers 2012. Rydym ni wedi bod yn datblygu'r Bil hwn ers cymaint â hynny o amser, bron â bod, mae hi'n teimlo felly weithiau.

Ni feddyliais i erioed y byddwn i'n sefyll yn rhywle yn dweud bod caffael yn bwnc i ennyn cyffro, ond, mewn gwirionedd, mae'n gwneud hynny—. Rydych chi'n gwenu i gydnabod hynny nawr. Mae hwn yn ddarn fframwaith o ddeddfwriaeth, ond mae'n cynnig cyfleoedd enfawr o ran dangos yr hyn y gallwn ni ei wneud yma yng Nghymru, o ran ein pwyslais ni ar werth cymdeithasol posibl caffael a'r hyn y gallwn ni ei gyflawni nid yn unig ar gyfer sicrhau gwaith teg ond, fel rydych chi'n ei ddweud, y manteision ehangach hynny, er lles yr amgylchedd efallai neu, mewn gwirionedd, o ran ein cymunedau ni a sicrhau ein bod ni'n yn buddsoddi yn wirioneddol yn economi Cymru a'n cymunedau ni ledled y wlad.

Ynglŷn â'r pwyntiau ehangach yn ymwneud â phartneriaeth gymdeithasol yn gyffredinol, rydym ni wedi ceisio diffinio, ochr yn ochr â'r ddeddfwriaeth, yr hyn yr ydym ni'n ei olygu mewn gwirionedd pan soniwn ni am bartneriaeth gymdeithasol, ac mae hynny'n cydweithio ag agenda gyffredin i ddarparu manteision i'r ddwy ochr er budd pob un, ond ochr yn ochr â'r ddeddfwriaeth—. Mae'r ddeddfwriaeth yn arwyddocaol, ond un rhan o'r broses yw honno, ac ochr yn ochr â'r ddeddfwriaeth hon rydym ni'n cynnal adolygiad o weithio mewn partneriaeth gymdeithasol ar draws y Llywodraeth a thu hwnt, i roi mwy o eglurder a chysondeb i ni, a chydnabod gallu'r partneriaid hefyd i fod yn rhan o'r broses hon, i sicrhau ein bod ni'n ymgysylltu yn well ac yn cysylltu yn well drwy'r cwbl. Rydym ni'n amlwg wedi bod yn gweithio yn agos iawn gyda phartneriaid fel TUC Cymru i dywys pethau ymlaen ochr yn ochr â'r ddeddfwriaeth arwyddocaol hon a phartneriaid eraill ymysg cynrychiolwyr y cyflogwyr hefyd, i wneud yn siŵr y caiff hynny ei wneud mewn ffordd sy'n annog y buddion yr ydym ni'n dymuno eu gweld yn fwy eang, ac fe fyddwn i'n croesawu sgyrsiau gyda chydweithwyr yn y Siambr ynglŷn â'r ffordd i ni wneud hynny a bod â rhan yn hynny wrth i ni gyflwyno pethau law yn llaw â'r ddeddfwriaeth bwysig hon.