Diolch yn fawr. Hoffwn dalu teyrnged i Joel am ddod â'r mater hwn i sylw'r Senedd. Rwyf hefyd am dalu teyrnged i grŵp y Torïaid, oherwydd mae'n hyfryd gweld y ffordd y mae pawb ohonoch yn cefnogi eich gilydd yn y dadleuon byr hyn. Mae'n esiampl go iawn i'r gweddill ohonom, felly da iawn chi. Fe fyddwch yn falch o glywed bod fy araith 15 tudalen bellach wedi'i thorri i bump. [Chwerthin.]

Mae rhaglen lywodraethu Llywodraeth Cymru yn nodi'r camau y byddwn yn eu cymryd dros dymor y Senedd hon i sicrhau nad oes neb yn cael ei adael ar ôl drwy ymrwymiad a rennir i sicrhau bod pawb yn cyrraedd eu potensial. Ac mae hynny'n cynnwys, wrth gwrs, pobl fyddar neu sy'n byw gyda nam ar eu clyw. Mae Llywodraeth Cymru yn cydnabod y gall bod yn fyddar neu fod â nam ar y clyw effeithio'n negyddol ar lefelau cyfathrebu weithiau, fel y nododd Joel. Gall hyn olygu bod pobl yn teimlo'n ynysig, wedi eu gwahanu oddi wrth y byd o'u cwmpas ac yn teimlo'n isel eu hysbryd. Gall rhwystrau bob dydd o ran gwasanaethau cyhoeddus, trafnidiaeth, iechyd, gofal cymdeithasol, adloniant a hamdden eu dal yn ôl. Mae ymyrraeth a diagnosis cynnar yn hollbwysig i iechyd a lles yr unigolion hyn.

Mae Cymru yn arwain y ffordd ar ddatblygu a darparu gofal iechyd clyw, drwy ein cynllun clyw, 'Fframwaith Gweithredu ar gyfer Cymru, 2017-2020: fframwaith gofal a chymorth integredig i bobl sy'n F/fyddar neu sy'n byw â cholled clyw'. Dyma'r cyntaf yn y DU, ac mae ein fframwaith gweithredu yn amlinellu'r ailgynllunio gwasanaethau sydd ei angen i ddiwallu anghenion poblogaeth Cymru ar hyn o bryd ac yn y dyfodol. Mae'r fframwaith gweithredu wedi'i ymestyn hyd at 2023, i gydnabod yr heriau sy'n parhau gyda'r gwaith sydd eto i'w wneud, er mwyn sicrhau ein bod yn gwneud popeth yn ein gallu i atal problemau clust. Mae hyn yn cynnwys sicrhau bod pobl yn cael eu diagnosis a'u trin yn brydlon a'u bod yn cael y gofal a'r cymorth cyfathrebu parhaus sydd ei angen arnynt.

Mae pobl sy'n fyddar neu sy'n byw gyda nam ar eu clyw heb ei reoli neu heb gael diagnosis o golled clyw a dementia, neu broblemau iechyd meddwl, yn fwy tebygol o fod angen gofal a chymorth os ydynt yn mynd i gyrraedd eu potensial llawn o ran cyflogaeth ac addysg, ac yn gymdeithasol. Nod y fframwaith gweithredu yw dilyn cwrs bywyd o sgrinio babanod newydd-anedig a phlant i oedolion a phobl hŷn, er mwyn sicrhau bod gwasanaethau priodol yn cael eu datblygu a bod unigolion yn cael eu cyfeirio at y gwasanaethau hynny pan fo'u hangen.

Yn yr amser sydd gennyf heddiw, ni allaf wneud cyfiawnder â'r ystod o bolisïau sydd ar y gweill i fynd i'r afael â materion cudd sy'n effeithio ar bobl fyddar a'r rhai sy'n byw gyda nam ar eu clyw, ond tynnaf sylw at ambell faes gweithgarwch. Hoffwn ddweud y byddaf yn ymchwilio i'r cyfleoedd i weld a oes unrhyw gyfle inni weithio gyda'r sector preifat i ehangu a chyflymu'r broses. Ni ellir gwella colled clyw, ond gellir lliniaru ei effeithiau negyddol drwy gymhorthion clyw ac offer a chymorth gan weithwyr proffesiynol amlasiantaethol. Ym mis Ebrill, cyhoeddais ein rhaglen ar gyfer trawsnewid a moderneiddio gofal ysbyty wedi'i gynllunio a lleihau rhestrau aros. Yn bwysig, mae'r cynllun yn dangos sut i drawsnewid gwasanaethau yn y gymuned i gynnig gwahanol opsiynau a luniwyd i gefnogi unigolion. Dyma fydd ein ffordd allweddol o fynd i'r afael â'r mater o hyd.

Mae'n wych fod y DU wedi cydnabod BSL. Wrth gwrs, mae hynny'n dilyn yr enghraifft a osodwyd gennym yn ôl yn 2004, pan wnaethom gydnabod BSL yn ffurfiol fel iaith ynddi'i hun. Mae Llywodraeth Cymru yn cydnabod pwysigrwydd cyfathrebu hygyrch, a ni oedd y Llywodraeth gyntaf yn y DU i sicrhau bod ein cynadleddau i'r wasg COVID-19 yn cynnwys presenoldeb dehonglwr BSL.