Diolch, Lywydd. Weinidog, fel y mae fy nghyd-Aelod newydd ei grybwyll, mae’r newyddion y bydd canolfan ganser Rutherford yng Nghasnewydd yn cau yn siomedig iawn, a bydd yn peri cryn bryder i ddioddefwyr canser yng Nghymru. Mae pob un ohonom yn ymwybodol o fanteision therapi pelydr proton, sy'n lladd celloedd canser gan ddefnyddio technoleg sganio pelydr pensil ac sy'n caniatáu i driniaeth gael ei darparu ar union siâp y man a dargedir, ac yn wahanol i radiotherapi confensiynol, mae'r targedu manwl yn arbed meinwe iach y tu hwnt i'r tiwmor ei hun. Mae grŵp Rutherford Health wedi dweud bod pandemig y coronafeirws wedi effeithio'n andwyol ar eu busnes, gyda phobl yn wynebu oedi cyn cael diagnosis o ganser, ac oedi cyn cael eu hatgyfeirio am driniaeth yn y pen draw. Mewn ymgais i liniaru hyn, mae'r cwmni'n dweud iddynt wneud sawl cynnig i'r GIG, ac er iddynt sicrhau rhai contractau, nid oeddent yn ddigon i arbed y cwmni rhag datodiad.

Felly, Weinidog, a gaf fi ofyn: pryd y daethoch yn ymwybodol gyntaf o'r problemau ariannol a oedd yn bygwth hyfywedd canolfan ganser Rutherford? Yn ail, pa gamau a gymerwyd gennych i gynyddu nifer y cleifion canser a atgyfeiriwyd i’r ganolfan am driniaeth i ddiogelu buddsoddiad Llywodraeth Cymru o £10 miliwn yn y busnes ei hun? Ac yn olaf, a wnewch chi ymrwymo—ac rwy'n ymddiheuro am ailadrodd yr hyn y mae fy nghyd-Aelod o Orllewin Casnewydd newydd ei ddweud—i wneud popeth yn eich gallu i geisio dod o hyd i gwmni i ymgymryd â'r gwaith o redeg y ganolfan i sicrhau bod therapi pelydr proton yn parhau i fod ar gael yng Nghymru er budd dioddefwyr canser Cymru? Diolch.