Mae'n bleser cael cymryd rhan yn y ddadl hon y prynhawn yma. Rwyf wedi mwynhau gwrando ar y cyfraniadau yn fawr iawn, er nad wyf i’n cytuno â phopeth sydd wedi'i ddweud. Rwyf hefyd yn gefnogwr teledu a radio mawr, felly mae'n dda iawn cymryd rhan yn hyn y prynhawn yma.

Felly, mae gwasg rydd ac agored yn y cyfryngau newyddion yn hanfodol er mwyn i ddemocratiaeth ffynnu. Nid oes ond rhaid edrych ar yr hyn sy'n digwydd yn Rwsia i ddeall y risgiau o gyfryngau sy'n cael eu rheoli gan y wladwriaeth a'r pŵer sydd gan ei dinasyddion: un llais sy’n cael ei reoli gan y wladwriaeth, ac yn cael ei ddefnyddio i ledaenu celwyddau i'r boblogaeth. Ar ben arall y pegwn, mae gennym ni’r sefyllfa hon yn yr Unol Daleithiau, lle mae tirwedd y cyfryngau yn rhad ac am ddim i bawb: mae gwybodaeth anghywir yn cael ei darlledu'n agored gan un neu ddwy gorfforaeth fawr sy'n rheoli holl allbwn y cyfryngau ledled UDA. Rwy’n credu mai'r hyn y mae angen i ni ei weld yw cyfrwng hapus, lle mae gennym ni luosogrwydd ac annibyniaeth, ond sy'n cael ei reoleiddio gan gorff sy'n annibynnol ar y wladwriaeth, yn debyg iawn i dirwedd y cyfryngau sydd gennym ni yng Nghymru ar hyn o bryd. Felly, os nad yw wedi torri, yna pam ydym ni’n ceisio ei drwsio? Beth yw diben datganoli pwerau dros ddarlledu i Gymru?

Rwyf wedi gwrando ar y dadleuon a gyflwynwyd gan wleidyddion Llafur a Phlaid Cymru y prynhawn yma, ac nid yw'n amlwg o gwbl beth maen nhw'n ceisio'i gyflawni. Sut y bydd rhoi pwerau i Weinidogion Cymru dros ddarlledu yn gwella tirwedd cyfryngau Cymru? Rwy’n credu bod ganddo obaith gwirioneddol o'i wneud yn waeth. Mae Cymru'n gartref i tua 4.5 y cant o gyfanswm poblogaeth y DU, tua 1.3 miliwn o aelwydydd. Hyd yn oed pe bai pob un o'r aelwydydd hynny'n talu ffi'r drwydded, ni fyddai'n ddigon o hyd i dalu am allbwn BBC Cymru a rhedeg S4C. Gan fod ffi'r drwydded yn cael ei chasglu o bob rhan o'r DU, gall Cymru elwa o symiau mwy o gyllid, felly rydym ni’n cyflawni llawer mwy na'r disgwyl yn hynny o beth.

Yn y flwyddyn cyn y pandemig, gwariwyd tua un rhan o bump o gyllidebau cynhyrchu annibynnol y DU yng Nghymru. Nid oes ond rhaid i chi edrych yma yng Nghaerdydd, a'r hyn y soniodd Sam Kurtz amdano sef creu Doctor Who a Casualty, ymhlith eraill sy'n cael eu ffilmio yma. Ac rydym ni’n cael mwy na'n cyfran deg o gyllid yn yr ystyr hwnnw. Felly, os caiff Llafur a Phlaid eu ffordd, mae'n siŵr y byddant am gael mwy o arian i ddilyn y cynnydd mewn pwerau. A sut fydd yr 82 y cant o aelwydydd y DU, h.y. talwyr ffi'r drwydded yn Lloegr, yn teimlo am ffi'r drwydded yn codi i ariannu darlledu yng Nghymru? Os yw darlledu wedi'i ddatganoli, beth sy'n digwydd i S4C y tu allan i Gymru?

Yn ôl darlledwyr yn yr adroddiad blynyddol diweddaraf, daw mwy na dwy ran o dair o wylwyr y sianel o'r tu allan i'n cenedl, ac mae hynny'n cael ei yrru'n rhannol oherwydd y berthynas rhwng S4C a'r BBC, a gyda'r defnydd o dechnoleg fodern fel BBC iPlayer, mae ar gael ym mhob rhan o'r DU, fel y mae BBC Alba yn yr Alban. Beth fydd yn digwydd i'r berthynas honno os caiff darlledu ei ddatganoli i un o bedair gwlad y DU? Ni fyddwn yn gallu gorchymyn i'r tri arall.

Mae pryderon eraill hefyd o ran ariannu. Beth sy'n digwydd pan fydd Llywodraeth Cymru yn penderfynu bod ganddi flaenoriaethau ariannu eraill? Dywedwch fod angen mwy o arian arnyn nhw i drwsio'r llanastr y maen nhw wedi'i wneud o'r GIG, pan fyddan nhw'n sylweddoli hynny o'r diwedd, a fydd S4C neu'r cydweithrediad darlledu yng Nghymru hyd yn oed yn cael eu hystyried yn eu cyllidebau? Rydw i’n ei amau hynny o ddifrif. Nid oes rheswm rhesymegol dros ddatganoli darlledu ar wahân i gryfhau'r orymdaith araf tuag at annibyniaeth. Nid yw'r cyhoedd yng Nghymru yn cefnogi'r DU yn chwalu, ac rwy'n siŵr nad ydyn nhw'n cefnogi chwalu tirwedd cyfryngau'r DU. Mae darlledu a chynhyrchu cyfryngau ledled y DU yn wynebu heriau digon mawr, ac mae newidiadau mewn demograffeg a thechnoleg yn rhwygo'r hen ffyrdd o weithio, felly byddem yn ffôl i geisio mynd ar ein pennau ein hunain yng Nghymru. [Torri ar draws.] Ie. Yn sicr.