Part of the debate – Senedd Cymru am 2:51 pm ar 14 Mehefin 2022.
Diolch yn fawr iawn, Dirprwy Lywydd. Rwy'n croesawu'r datganiad a wnaeth y Prif Weinidog rhyw awr yn ôl, yn dweud y dylem ni ddisgwyl datganiad ynglŷn â diogelwch adeiladau cyn diwedd y mis—mae angen rhywfaint o eglurder arnom ni ynghylch pryd yn union y bydd hynny'n digwydd. Mae hi'n siomedig fod cyhoeddiad heddiw wedi cael ei dynnu yn ôl. Mae hi'n bum mlynedd ers trychineb Grenfell. Fe gollodd 72 o bobl eu bywydau nhw'n drist iawn ac, wrth gwrs, rydym ni'n cofio am eu hanwyliaid nhw heddiw. Achoswyd dioddefaint a marwolaethau'r bobl hyn gan hunanoldeb wrth dorri corneli a rhoi ariangarwch rhai o flaen lles pobl eraill. Ni ddylai hyn fyth ddigwydd eto. Mae pobl yn parhau i fyw gyda phryder ac ofn heddiw. Mae yna fwy y gall y ddwy Lywodraeth ei wneud, ac mae angen i ni fod ag ymdeimlad o frys ar gyfer datrys hyn. Mae lesddeiliaid eisoes yn talu miloedd o bunnau ychwanegol am waith i adfer heddiw, ar ben costau'r taliadau gwasanaeth, na ddylen nhw orfod talu amdanyn nhw. Yn aml, fe gaiff y gost honno ei throsglwyddo i'r tenantiaid. Yn y pen draw, y datblygwyr hunanol a chyfrwys hynny a'u cwmnïau nhw sy'n gyfrifol. Fe ddylai'r rhai sy'n gwrthod cymryd cyfrifoldeb a thalu am y gwaith sydd ei angen i gywiro'r diffygion hyn gael eu gwahardd rhag unrhyw ddatblygiadau pellach yma yng Nghymru, ac fe ddylai eu cyfrifon banc nhw gael eu rhewi gan eu cyfarwyddwyr. Fe fydden nhw'n sylweddoli wedyn sut mae'r lesddeiliaid a'r tenantiaid diniwed hyn yn teimlo. Mae'r ffaith bod Michael Gove wedi mynd yn ei flaen ac wedi sicrhau addewid i ddatblygwyr ar gyfer Lloegr yn unig yn dangos cyn lleied yw ystyriaeth Llywodraeth y DU o Gymru hefyd. Felly, yn rhan o'r datganiad, a wnaiff y Gweinidog roi'r wybodaeth ddiweddaraf i ni felly ynglŷn â'r ffordd y mae trafodaeth y Llywodraeth gyda Llywodraeth y DU ar y dull hwn ar gyfer Lloegr yn unig yn mynd rhagddi, ac a wnaiff hi ddweud beth yw'r camau nesaf y bwriedir eu cymryd i ddatrys y mater hwn ar fyrder?