Part of the debate – Senedd Cymru am 2:39 pm ar 14 Mehefin 2022.
Trefnydd, a gaf i ddatganiad, os gwelwch yn dda, gan y Dirprwy Weinidog trafnidiaeth ynghylch cyflwr brawychus y gwasanaeth trenau yng Nghymru? Nid yw mor bell yn ôl ers i mi sefyll yma, Llywydd, ar ôl i ni gael taith erchyll i lawr o'r gogledd i'r de—cymerodd nifer fawr o oriau. Ond ddydd Llun diwethaf, wrth ddod i lawr yma, cefais i daith ofnadwy. Cefais i wybod mai'r rheswm oedd bod y trên marc 5 a oedd i fod i weithredu ar y daith hon ar 6 Mehefin wedi datblygu problem ddifrifol gyda'i freciau ac nad oedd modd ei ddefnyddio ar gyfer y gwasanaeth hwn. Gan fynd yn ôl—roeddwn i'n sâl yr wythnos diwethaf; cefais fy nghymryd yn sâl, mewn gwirionedd—cymerodd bum awr a chwarter i mi, o ddrws i ddrws, ac nid oedd troli yno. Gofynnais, fe wnes i erfyn arnyn nhw am botel o ddŵr, oherwydd roeddwn i wedi bod yn bur sâl. Unwaith eto, nid yw hynny'n foddhaol ar daith bedair neu bum awr.
Ond yn bwysicach na hynny, fore Sadwrn diwethaf, gwelodd teithwyr yng Nghymru ragor o anhrefn ar drenau Trafnidiaeth Cymru. Dim ond dau gerbyd oedd gan drên a oedd yn rhedeg o Gaergybi i Gaerdydd ac roedd eisoes yn llawn erbyn 11.10 a.m. ym Mangor. Roedd helbul mawr yn dechrau codi storm ar Twitter, ac mae'n rhaid i mi ddweud fy mod i'n credu i mi weld y Dirprwy Weinidog yn cymryd rhan. Cafodd cwestiynau eu codi gyda Trafnidiaeth Cymru, ac atebodd Trafnidiaeth Cymru gan ddweud, ac rwy'n dyfynnu:
'nid oes terfynau uchaf ar nifer y cwsmeriaid sy'n cael teithio ar drên, yn wahanol i ddulliau eraill o deithio, fel bysiau ac awyrennau.'
I mi, gan fod y cyswllt awyr wedi dod i ben o Gaerdydd bellach—mae'n rhaid i mi ddweud nad wyf i erioed wedi ei ddefnyddio, ond oherwydd bod y gwasanaeth trenau yn mynd mor wael, mae'n rhywbeth y byddwn i wedi ei ystyried—pryd mae'r gwasanaeth trenau'n mynd i wella? Ac yn lle trydar, a wnaiff y Dirprwy Weinidog ddod yma a gwneud datganiad? Oherwydd, os oes unrhyw Aelodau yma wedi clywed datganiad gan y Dirprwy Weinidog ers misoedd, yna mae'n rhaid fy mod i wedi colli rhywbeth. Rwy'n credu ei bod yn bryd iddo ddod yma a gwneud datganiad am gyflwr brawychus ein gwasanaeth trenau yng Nghymru. Diolch yn fawr iawn.